به‌روزرسانی دِنکن (Dencun) اتریوم در تاریخ 17 ژانویه در شبکه آزمایشی گوئرلی و سپس در شبکه‌های آزمایشی سپولیا و هولسکی به ترتیب در 30 ژانویه و 7 فوریه انجام خواهد شد.
اتریوم چیست؟ آموزش کامل اتریوم
شبکه اتریوم یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌ها در بازار ارز رمزنگاری است و با قابلیت‌های نوآورانه خود در این بازار پیشگام است. اگرچه این شبکه انواع مختلفی از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (DApps)، شبکه‌های لایه دو و توکن‌ها را در خود جای داده، اما مانند سایر فناوری‌های پیشگام دارای نقاط ضعفی است.
تفاوت بلاک چین لایه یک و لایه دو چیست؟
مقیاس‌پذیری و توان عملیاتی مدت‌هاست که برای این بلاک‌چین بزرگ مشکلاتی را به‌وجود آورده‌اند و اغلب مانع پیشرفت آن بوده‌اند. جامعه اتریوم با درک این محدودیت‌ها همواره به دنبال تکامل و ارتقای این شبکه بوده است. برای مثال، شبکه اتریوم در سپتامبر 2022 از اثبات کار به اثبات سهام انتقال یافت و برخی از نگرانی‌ها را در مورد مصرف برق این بلاک‌چین بر طرف کرد.
الگوریتم اثبات سهام یا PoS چیست؟
الگوریتم اثبات کار یا PoW چیست و چگونه کار می کند؟
به هرحال، چندین به‌روزرسانی دیگر انجام خواهد شد که هر کدام نوید یک شبکه بهتر و کارآمدتر را می‌دهند. به‌روزرسانی دنکن یکی از به‌روزرسانی‌هایی است که شبکه اتریوم را متحول خواهد کرد.
به رزو رسانی دنکن چیست؟
هدف به‌روزرسانی دِنکن بهبود مقیاس‌پذیری، امنیت و کاربردپذیری شبکه اتریوم است. نام دنکن تلفیقی از نام هاردفورک‌های برنامه ریزی شده برای لایه اجماع اتریوم (Deneb) و لایه اجرا (Cancun) است.
مهم‌ترین ویژگی این به‌روزرسانی پروتو دانک‌شاردینگ (Proto-Dank Sharding) است که به آن پپیشنهاد بهبود اتریوم (EIP-4844) نیز می‌گویند. هدف این پشنهاد رفع مشکل بزرگ مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم است که توسعه‌دهندگان و کاربران با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. پروتو دانک‌شاردینگ از یک فناوری استفاده می‌کند که می‌تواند داده های بیشتری را در رول‌آپ‌ها ذخیره کند، که این منجر به کاهش هزینه‌های گس و افزایش توان عملیاتی می‌شود.
پروتو دانک‌شاردینگ به شبکه‌های رول‌آپ لایه دو مانند پالیگان zkEVM ، بیس، آربیتروم و غیره اجازه می‌دهد تا داده‌های تراکنش را با استفاده از قالب جدیدی به نام بلاب (blob) به طور موقت ذخیره کنند. بلاب‌ها را می توان پس از 18 روز حذف کرد، در حالی که در روش فعلی داده‌ها در قسمت “CALLDATA” قرار می‌گیرند و برای همیشه روی بلاک‌چین نگه داشته می‌شوند. توسعه‌دهندگان اتریوم معتقدند که پروتو دانک‌شاردینگ کارمزد تراکنش‌ها را در شبکه‌های لایه دو به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
علاوه بر این بلاب‌های جدید، پیشرفت‌های دیگری، از جمله تغییراتی در کدهای عملیاتی مورد استفاده در قراردادهای هوشمند، نیز وجود دارد. این تغییرات را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: تغییراتی که بر روی لایه اجماع متمرکز هستند و تغییراتی که در لایه اجرا صورت خواهند گرفت.
قرارداد هوشمند چیست؟
پروتو دانک‌شاردینگ یا EIP-4844 چیست؟
پروتودانک‌شاردینگ جزء اصلی به‌روزرسانی دِنکن است. این یک میان مرحله قبل از اجرای کامل دانک‌شاردینگ است. پروتودانک‌شاردینگ نوع جدیدی از تراکنش را در شبکه اتریوم معرفی می‌کند که می تواند داده‌ها را مدیریت کرده و امکان ذخیره حجم زیادی از داده‌ها را فراهم کند. انتظار می‌رود که این امر منجر به کاهش قابل توجه هزینه‌های گس و افزایش توان پردازش شبکه شود و در نتیجه اتریوم را مقیاس پذیرتر و کارآمدتر کند.
در حال حاضر، به طور گسترده پذیرفته شده که رول‌آپ ها و/یا رول‌آپ‌های ZK تنها راه حل مناسب برای مقیاس‌پذیری اتریوم هستند. پروتو دانک‌شاردینگ از هزینه‌های اضافی جلوگیری می‌کند و یک راه حل برای کاهش بیشتر کارمزدها در نظر گرفته می‌شود.
راه حل‌های لایه دو مانند آپتیمیزم و آربیتروم در حال حاضر سرعت بالا و کارمزد بسیار پایین (3 تا 8 برابر کمتر از لایه اصلی) دارند که باعث محبوبیت آنها در بین معامله گرانی‌می شود که مایل به انجام معاملات مکرر هستند. EIP-4844 وعده می‌دهد که مقیاس‌پذیری اتریوم را تا حدی افزایش دهد که از راه‌حل های لایه دو فعلی پیشی بگیرد. این ویژگی از ذخیره‌سازی و بازیابی موقت داده‌های خارج از زنجیره برای کمک به بهبود عملکرد برنامه‌های بلاک‌چین استفاده می‌کند و در عین حال امنیت آن را بالا می‌برد.
سایر ویژگی‌های به‌روزرسانی دِنکن
این به روزرسانی چندین تغییر در لایه‌های اجماع و اجرا ایجاد خواهد کرد. در ادامه به برخی از این تغییرات مهم اشاره خواهیم کرد:
EIP-1153: این پیشنهاد که به انتقال کدهای عملیاتی ذخیره سازی موسوم است، برای بهینه‌سازی فضای بلاک طراحی شده و هزینه ذخیره‌سازی داده‌ها را کاهش می‌دهد.
EIP-4788: این پیشنهاد داده‌های لایه اجماع را در لایه اجرا در دسترس قرار می‌دهد و فرایند خودکار شدن پروتکل‌های استیکینگ شناور و سایر اپلیکیشن‌های مشابه را آسان‌تر می‌کند. همچنین، هدف آن بهبود زیرساخت پل‌های بین زنجیره‌ای است که تعاملات بین بلاک‌چین‌ها را روان‌تر و ایمن‌تر می‌کند و قابلیت همکاری اتریوم را ببهبود می‌بخشد.
استیکینگ اتریوم چیست و چگونه می توان از آن پاداش کسب کرد
EIP-5656: این ویژگی تغییرات جزئی و در عین حال مهم کد را در ماشین مجازی اتریوم (EVM)پیشنهاد می‌کند که عملکرد آن را بهبود می‌بخشد و زمینه را برای پیشرفت‌های آینده، به ویژه در فناوری‌های لایه 2، فراهم می‌کند.
EIP-6780: این پیشنهاد با حذف کد “SELFDESTRUCT” (که می‌تواند قراردادهای هوشمند را متوقف کند) امنیت شبکه را افزایش می‌دهد و از قراردادهای هوشمند، داده‌های کاربر و سرمایه‌گذاری‌ها بیشتر محافظت می‌کند.
EIP-2322: این ویژگی لایه اجماع اتریوم را با یک به‌روزرسانی در مکانیسم اجماع اثبات سهام هدف قرار می‌دهد و آن را کارآمدتر و قوی‌تر می‌کند.
EIP-4844: به‌روزرسانی “Cancun” حول این پیشنهاد متمرکز خواهد شد که بر اجرای پروتودانک‌شاردینگ نظارت خواهد کرد. این EIP باعث افزایش توان عملیاتی شبکه اتریوم می‌شود که به نوبه خود مقایس‌پذیری آن را افزایش می‌دهد.
تاثیر به روزرسانی دِنکن بر DEX و dApps
بنیاد اتریوم رویکردی محتاطانه برای به‌روزرسانی دنکن در پیش گرفته است. این به‌روزرسانی باعث تغییرات متعددی در هر دو لایه اجماع و اجرا می‌شود و این تغییرات سازگار با نسخه‌های قبلی هستند. این بدان معناست که تغییرات ایجاد شده، اپلیکیشن‌ها، قراردادها یا فرایندهای موجود در نسخه قدیمی‌تر اتریوم را قطع یا مختل نمی‌کنند.
به‌روزرسانی دنکن یک رویداد مهم برای صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) در شبکه اتریوم است. با این به‌روزرسانی ویژگی پروتو دانک‌شاردینگ یا EIP-4844 اجرایی می‌شود که هدف آن کاهش قابل توجه هزینه‌های گس است که صرافی‌ها و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را با مشکل مواجه کرده‌اند. این ویژگی همچنین امکان تراکنش‌های سریع‌تر و مقرون به صرفه‌تر ار فراهم می‌کند. این به معنای معاملات سریع‌تر در صرافی‌های غیرمتمرکز و تجربه کاربری روان‌تر برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز است.
بررسی تفاوت های بین صرافی متمرکز و غیرمتمرکز
پیشنهاد EIP-1153 با بهینه‌سازی فضای بلاک بهبود عملکرد را نوید می‌دهد که برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکزی که حجم زیادی از داده را کنترل می‌کنند، بسیار مهم است. در ضمن، EIP-4788 قابلیت همکاری اتریوم را تقویت می‌کند و انجام تراکنش‌های بین زنجیره‌ای بدون وقفه در صرافی‌های غیرمتمرکز و یکپارچگی گسترده‌تر اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را تضمین می‌کند. علاوه براین، اقدامات امنیتی مانند EIP-6780، امنیت این پلتفرم را افزایش می‌دهند و از آن در برابر حملات و آسیب‌پذیری‌ها محافظت می‌کنند.
ریسک‌های احتمالی به‌روزرسانی دِنکن
به‌روزرسانی دِنکن مانند به‌روزرسانی‌های قبلی ممکن است با ریسک‌هایی همراه باشد. یکی از این ریسک‌ها تاثیری است که به‌روزرسانی دنکن روی قراردادهای هوشمند فعلی می‌گذارد، زیرا ایجاد تغییرات و اعمال ویژگی‌های جدید می‌تواند مشکلات سازگاری را برای برخی قراردادها ایجاد کند.
توسعه‌دهندگان و کاربرانی که به قراردادهای هوشمند متکی هستند، باید کد خود را بررسی کرده و احتمالا آن را تغییر دهند تا با پروتکل ارتقا یافته اتریوم سازگار شود.
اختلال در عملیات شبکه نیز یکی دیگر از ریسک‌ها است. هدف به‌روزرسانی دنکن بهبود فضای ذخیره‌سازی داده‌ها برای افزایش کارآیی است. اما هیچ تضمینی وجود ندارد که انتقال داده‌ها بدون اشکال انجام شود و در عملیات شبکه اختلالی ایجاد نکند. انتقال داده‌ها نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و اجرای مناسب دارد.
به عنوان یک به‌روزرسانی بزرگ شبکه، نیاز است که توسعه‌دهندگان اتریوم آزمایش‌های گسترده‌ای را در مرحله اجرا انجام دهند تا انتقال بدون اشکال را تضمین کنند و در عین حال اطمینان حاصل کنند که همه سهامداران از خطرات به خوبی آگاه هستند تا از هرگونه واکنش منفی جامعه جلوگیری کنند.
همچنین، هرگونه باگ یا آسیب‌پذیری احتمالی باید قبل از انجام به‌روزرسانی شناسایی و رفع شود تا از مشکلات پیش‌بینی نشده در حین و پس از به‌روزرسانی جلوگیری شود.
