آنچه با کوین های رنگی مبتنی بر بیت کوین در سال های 2012 تا 2013 آغاز شد، در سال 2021 به یک پدیده تبدیل شد و اکنون هم در حال رونق است. بلاک چین اتریوم نقش مهمی در محبوبیت NFTها داشت.
اگرچه توکن های غیرمثلی یا NFT در سال 2021 رونق گرفتند، اختراع این فناوری به سال های قبل از آن برمی گردد. کوین مک‌کوی اولین NFT به نام کوانتوم یا Quantum را در سال 2014 در بلاک چین نِیم‌کوین (Namecoin) ایجاد کرد.
چگونه یک توکن NFT بسازیم؟
نکته: کوین های رنگی در بیت کوین به پروتکلی برای صدور و نمایش توکن های منحصر به فرد در این بلاک چین اشاره دارد. فرایند ایجاد یک کوین رنگی شامل سوزاندن مقدار کمی بیت کوین با ارسال آن به یک آدرس غیرقابل خرج کردن و سپس پیوست کردن ابرداده های اضافی به آن تراکنش خاص است. این مفهومی برای تولید دارایی های NFT مانند با استفاده از زبان برنامه نویسی اسکریپت است. با کوین های رنگی می توان دارایی های دنیای واقعی را به صورت توکن در بلاک چین درآورد.
با این وجود، شروع به کار کوین های رنگی مبتنی بر بیت کوین در سال های 2012 تا 2013 آغازگر مفهومی بود که منجر به توسعه توکن های BRC-20 شد. این ایده از مقاله ای که توسط منی روزنفیلد در سال 2012 نوشته شد، سرچشمه گرفت و راه را برای تکامل توکن های دیجیتال در بلاک چین بیت کوین هموار کرد.
توکن های NFT در سال 2017 مورد توجه کاربران قرار گرفتند. این عمدتا به دلیل ظهور بلاک چین اتریوم بود که بر محدودیت های موجود در بلاک چین های میزبان NFT قبل از خود غلبه کرد. اتریوم نه تنها راه حل قابل اعتمادی را برای موارد مهمی از NFTها مانند ایجاد توکن، ذخیره سازی، برنامه نویسی و معاملات ارائه کرد، بلکه موانع ورود برای راه اندازی پروژه های NFT را نیز کاهش داد.
اتریوم چیست؟ آموزش کامل اتریوم
تاریخچه مختصری از توکن های NFT را در قالب جدول زمانی در زیر نشان داده شده است:
تکامل NFTها: از کوین های رنگی تا ظهورRare Pepes و Spells of Genesis
کوین های رنگی با نشان دادن جهش عظیم در قابلیت های بیت کوین، از کسرهای کوچک بیت کوین تشکیل شده بودند که می توانستند به اندازه یک ساتوشی کوچک باشند. موارد استفاده کوین های رنگی، مانند نمایش دارایی، کوپن، استفاده به عنوان کلکسیون های دیجیتال، اشتراک، سهام و توکن های دسترسی به پروتکل، به مردم کمک کردند تا پتانسیل بلاک چین ها را برای صدور دارایی ها درک کنند.
ارزیابی NFTها؛ چطور بدانیم یک پروژه معتبر است یا نه
با این حال، بیت کوین هرگز به عنوان پایگاه داده برای توکن ها مورد استفاده قرار نگرفت و این بدان معناست که کوین های رنگی فقط در سطح مفهوم باقی ماندند. البته، این پیشرفت باعث شروع برخی از آزمایش ها شد که در NFTها به اوج خود رسید. اولین مورد از NFTها “کوانتوم” نام داشت که تصویر دیجیتالی از یک هشت ضلعی بود. شبکه اتریوم پلتفرم مورد نیاز برای شکوفایی NFTها را ارائه کرد.
یکی از پروژه های مهم این دوره که توسعه دارایی های دیجیتال را امکان پذیر کرد، پلتفرم کانترپارتی (Counterparty) بود که بر پایه بیت کوین ساخته شد. مجموعه ای از NFTهای ” Rare Pepes” در پلتفرم کانترپارتی منتشر شد و این سرآغاز استفاده از NFT به عنوان اثر هنری بود. “Spells of Genesis” که در اتریوم ایجاد شد، یکی دیگر از پروژه های بزرگ NFT بعد از کانترپارتی بود.
ظهور NFTها در بازی های متاورس: از کریپتوپانکس تا اکسی اینفینیتی
بعد از موفقیت Rare Pepes، شرکت توسعه نرم افزار “لاروا لبز” سری مولد NFT خود را به نام کریپتوپانکس راه اندازی کرد. این پروژه با الهام از فرهنگ پانک لندن، دارای 10000 واحد کریپتوپانک منحصر به فرد است که هیچ یک از آنها به هم شباهت ندارند و متفاوت از یکدیگر هستند. کریپتوپانکس به موفقیت بزرگی دست یافت و پایه و اساس بسیاری از پروژه های NFT، از جمله بورد ایپ یات کلاب، بود. بورد ایپ یات کلاب یکی از بزرگ ترین مجموعه های NFT در شبکه اتریوم است که توسط یوگا لوپز ایجاد شده است.
پروژه بزرگ بعدی بازی کریپتوکیتیز بود که در اکتبر سال 2017 ارائه شد. این بازی گیمرها را قادر می سازد تا NFTها را بخرند، بفروشند و ایجاد کنند. این NFTها گربه های مجازی با ویژگی های منحصر به فرد هستند. بعد از کریپتوکیتیز، بازی های NFT محبوبیت بسیار زیادی پیدا کردند.
بازی کریپتوکیتیز؛ چگونه می توان از این بازی درآمد کسب کرد؟
بازی NFT با پروژه های متاورس ترکیب شد تا موج جدیدی را ایجاد کند. پروژه بزرگ این دوره دیسنترالند بر روی شبکه اتریوم بود. دیسنترالند که براساس مفهوم دنیای مجازی در متاورس ساخته شده به گیمرها این امکان را می دهد تا در بازی ها کاوش کنند، آیتم های متعددی مانند قطعات زمین مجازی (که “LAND” نام دارند) را خریداری کنند.
نحوه خرید زمین مجازی در متاورس؛ راهنمایی برای مبتدیان
بازی اکسی اینفینیتی در اکتبر 2018 معرفی شد که این یک بازی رزمی مبتنی بر NFT است. اکسی اینفینیتی راه را برای بازی های نوع “بازی کن و درآمد کسب کن یا P2E” هموار کرد. بازی های P2E این امکان را به گیمرها می دهند تا در حین بازی پاداش های درون بازی را کسب کنند.
بازی اکسی اینفینیتی یک بازی ویدئویی پیشگام در بلاک چین اتریوم است که شامل موجوداتی به نام اکسی (NFTهای کمیاب با ویژگی های منحصر به فرد) است. گیمرها می توانند موجودات بازی را خریداری کنند، آنها را پرورش دهند و با هیولا های معروف به اکسی (Axies) مبارزه کنند. این فرایند همچنین شامل جمع آوری انواع بسیاری از اکسی ها، مبارزه با سایر اکسی ها و حتی ساختن یک قلمرو برای آنها می شود تا در آنجا بمانند.
گسترش فراتر از اتریوم: بلاک چین های غیر اتریوم و پلتفرم های NFT
در سال 2021 عرضه و تقاضا برای NFTها جهش قابل توجهی یافت. طبق داده های شرکت “NonFungible.com”، معاملات NFT در طول این سال حدود 21000 درصد افزایش یافت و به بالای 17 میلیارد دلار رسید.
استفاده از NFT در بازار آثار هنری یکی از عوامل اصلی این افزایش بود. ظهور آثار هنری دیجیتالی فضایی را برای هنرمندان به وجود آورد تا خلاقیت خود را به نمایش بگذارند و آثار خود را ذخیره کنند. به لطف این مزایا، آثار هنری دیجیتالی مورد توجه عموم قرار گرفت و به پیشرفت بخش NFT کمک کرد.
این زمانی بود که بنگاه های تجارت آثار هنری معروفی مانند کریستیز (Christie’s) و ساتبیز (Sotheby’s) مزایده های خود را به صورت آنلاین برگزار کردند. علاوه بر این، این مزایده ها شامل آثار هنری بود که باعث محبوبیت NFT شد. اثر هنری دیجیتال بیپل به نام “Everydays: the First 5000 Days” در کریستیز رکورد فروش 69 میلیون دلاری را به دست آورد. فروش در این مقیاس توجه بلاک چین های غیر اتریوم و علاقه مندان به بلاک چین را به NFTها جلب کرد.
افزایش علاقه و توجه به NFTها باعث شد تا بلاک چین هایی مانند کاردانو، سولانا، فلو و تزوس روی راه اندازی پلتفرم های NFT خود تمرکز کنند. شبکه کاردانو در سپتامبر 2021 قراردادهای هوشمند را فعال کرد که توسعه اپلیکیشن های NFT را در این پلتفرم امکان پذیر کرد. بلاک چین های مختلف چند استاندارد جدید را برای اثبات اصالت دارایی های غیرمثلی ارائه کردند.
سولانا چیست؟ آنچه باید درباره این شبکه و توکن SOL بدانید
یکی از رویدادهای مهم سال 2021 تغییر نام شرکت فیس بوک به متا و ورود این شرکت به فضای متاورس بود. NFTها همیشه بخش جدایی ناپذیر متاورس بودند که این منجر به افزایش تقاضا برای این دارایی ها شد.
احیای مجدد بازار NFT با صدور NFTهای مبتنی بر بیت کوین
در بیشتر سال 2020، رشد در بخش NFT کاهش یافت. عوامل اقتصاد کلان باعث کاهش شور و علاقه در بازار NFT شدند. متاورس تا قبل از این که از رونق بیفتد، نقل محافل بود. بخش متاورس شرکت مارک زاکربرگ در سال 2022 حدود 13.72 میلیارد دلار از دست داد.
اما سال 2023 شور و نشاط را به طرفداران NFT بازگرداند. پروتکل اوردینالز (Ordinals) در ژانویه سال جاری میلادی راه اندازی شد و این پروتکل از ارتقای تَپ روت استفاده کرد تا ایجاد توکن های NFT در شبکه بیت کوین را امکان پذیر کند. شرکت یوگا لبز (اولین صادرکننده توکن های NFT در جهان) در ماه فوریه از عرضه مجموعه جدید خود به نام “TwelveFold” در شبکه بیت کوین خبر داد. اوردینال به کاربران این امکان را می دهد تا با استفاده از شماره های سریالی ساتوشی (کوچک ترین واحدهای بیت کوین) را به صورت منحصر به فرد در بلاک چین شناسایی و شماره گذاری کنند. به هر ساتوشی می توان داده هایی مانند متن یا تصویر اضافه کرد که به این داده های اضافه شده، داده های حک شده می گویند.
براساس داده های DappRadar، حجم کل معاملات بازار NFT در ماه فوریه به 2 میلیارد دلار رسید که نسبت به ماه ژانویه 117 درصد افزایش داشت. این روند در ماه مارس تداوم یافت و داده ها کاهش بسیار جزئی به زیر 2 میلیارد دلار را نشان می دهند. بی بی سی ارزش بازار بخش NFT را تا سال 2027، حدود 125.60 میلیارد دلار (با نرخ رشد مرکب سالانه 27.7 درصد) پیش بینی کرد.
داده های بدست آمده از DappRadar و Dune نشان می دهند که در ماه های فوریه و مارس به ترتیب حدود 6.5 و 5.8 میلیون NFT فروخته شده است. معاملات NFT در شبکه اتریوم در ماه فوریه (1.81 میلیارد دلار) و در ماه مارس (1.82 میلیارد دلار) تقریبا یکسان بودند.
