در سال جاری اتریوم موفقیت های زیادی بدست آورد، اما همه چیز همیشه عالی پیش نمی رود.
سال 2020 برای اتریوم یک سال ایده ال و توام با موفقیت بود. راه اندازی اتریوم 2.0 و جستجو برای راه حل مقیاس پذیری، رشد انفجاری مالی غیر متمرکز (دیفای)، قابلیت همکاری و تسویه حساب پول و عملکرد بهتر اتریوم نسبت به بیت کوین بخشی از موفقیت های این ارز بوده اند.
اتریوم در سال جاری شاهد موفقیت ها و شکست های زیادی بود. در این مطلب به برخی از وقایعی که برای اتریوم در سال جاری رخ دادند اشاره خواهیم کرد.
بزرگترین موفقیت: راه اندازی اتریوم 2.0
اتریوم 2.0 حتی قبل از راه اندازی واقعی، داستان غالب این پروژه بوده است. این ارتقا شبکه نوید دو پیشرفت عمده بود: تغییر از اثبات کار به اثبات سهام و مقیاس پذیری از طریق تکنیکی به نام شاردینگ.
به طور خلاصه، شاردینگ مجموعه ای از بلاک چین های موازی را ایجاد می کند که توسط یک زنجیره مرجع به نام “بیکن چین” سازماندهی می شوند. در سال 2020، سرانجام بعد از مدت ها انتظار شاهد راه اندازی فاز صفر اتریوم و بیکن چین بودیم و از طریق این فاز امکان استیکینگ اتریوم برای اولین بار فراهم شد.
برای شناخت بهتر شاردینگ می توانید به مطلب زیر مراجعه کنید:
شاردینگ چیست و چه کمکی به شبکه اتریوم خواهد کرد؟
فاز صفر اتریوم 2.0
این فاز در تاریخ 1 دسامبر بدون مشکل راه اندازی شد. در طول سال چندین بار این فاز به صورت آزمایشی شروع به کار کرد و پیشرفت آن محسوس بود.
آزمایش رسمی پیش از راه اندازی فاز اصلی به نام مدالا (Medalla) در تاریخ 4 آگوست انجام شد. اگر چه شروع خوبی نبود، اما تیم توسعه درس های بسیار ارزشمندی از این آزمایش کسب کرد و به طور مرتب اشکالات و باگ های موجود را برطرف کرد.
این راه اندازی برای اتریوم یک موفقیت غیرقابل انکار بود، چون بالاخره ارتقا شبکه و راه اندازی رسمی اتریوم 2.0 پس از گذشت 5 سال از ساخت آن انجام شد. بن ادینگتون در مصاحبه ای گفت:
فکر می کنم همه ما از راه اندازی موفقیت آمیز اتریوم 2.0 خوشحال شده ایم.
ادینگتون افزود :
پس از سال ها پیشرفت، تیم ها مایل بودند تا یک پروژه ملموس و واقعی ارائه کنند. با اجماع بین تیم ها این پروژه در سال جاری به سرانجام رسید. بله! ما متعهد به آن بودیم. مدت طولانی روی اتریوم 2.0 کار کردیم و مشتاق راه اندازی آن بودیم تا نشان دهیم که می توانیم یک هدف را برآورده کنیم.
با این وجود، ادینگتون اطمینان داد که در طول توسعه اتریوم 2.0 هیچ بخشی از آن حذف نشده است. وی گفت:
اگر از نواقص قابل توجهی باخبر می شدیم، آنها را رفع می کردیم و فشار تاریخ راه اندازی باعث نشد از آنها صرف نظر کنیم.
نقشه راه نوید سریع تر مقیاس پذیری را می دهد
با وجود راه اندازی فاز صفر، کارهای زیادی برای احساس مزایای عملی بلاک چین جدید باقی مانده اند. جامعه در مورد مراحل بعدی بیشتر هیجان زده بود: فاز 1 که اولین شکل شاردینگ را برای ذخیره سازی اطلاعات معرفی می کند و در فاز 2 با ساختن برنامه های غیر متمرکز در شبکه اتریوم،شاردینگ به طور کامل قابل استفاده خواهد بود. در جایی از مسیر، بلاک چین فعلی اتریوم 1.0 به عنوان یک شارد ادغام شده و الگوریتم اثبات کار از رده خارج خواهد شد.
در طول سال 2020، جامعه توسعه دهنده اتریوم روی یک دیدگاه جایگزین اتفاق نظر داشتند: یعنی رول آپ. در واقع رول آپ کلاسی از راه حل های لایه دو است که با مقیاس پذیری بلاک چین نوید برطرف کردن مشکل محاسباتی را می دهد.
اما بحث فقط مربوط به رول آپ نیست. همانطور که ادینگتون توضیح داده، ساختار فازها و توسعه خطی با یک رویکرد کاملا انعطاف پذیر جایگزین شده اند:
فاز صفر بدون تغییر راه اندازی شد. اما اکنون در حال توسعه بقیه مراحل به طور موازی هستیم. بین شاردینگ برای مقیاس پذیری و ادغام اتریوم 1.0 با 2.0 یک گسیختگی وجود داشته است. بنابراین، آنها می توانند به طور موازی کار کنند و ممکن است که ابتدا ادغام اتریوم 1.0 اتفاق بیفتد یا شاردینگ. آنها می توانند به طور مستقل از یکدیگر شروع به کار کنند.
همه اینها به این معنی هستند که اتریوم 2.0 ممکن است خیلی زودتر از زمان پیش بینی شده راه اندازی شود، البته به شرطی که تاخیر قابل توجهی رخ ندهد.
موفقیت بخش دیفای و تاثیر مثبت آن بر اتریوم
در حالی که لایه اصلی اتریوم پیشرفت کُند، اما دائمی داشت، دیفای در سال جاری رشد فوق العاده ای داشت. در طول “تابستان دیفای” و به طور کلی سال 2020، شاهد دستاوردهای خیلی زیادی بودیم: حجم معاملات صرافی یونی سواپ در پی اشتیاق کاربران برای دستیابی به بازده، به بیش از 13 میلیارد دلار رسید و پروژه های مردمی مبتنی بر سازمان های خودمختار غیر متمرکز در فضای ارز رمزنگاری اهمیت زیادی پیدا کردند.
اهمیت DeFi تاکنون نه تنها از آنچه انجام می دهد بلکه از نحوه اجرای زیرساخت های مالی حاصل شده است. مفاهیمی مانند قابلیت انعطاف پذیری یا معاملات و وام دهی غیر متمرکز، توانایی بالقوه خود را در سال جاری اثبات کرده اند.
هر چه دیفای در آینده بیشتر رشد کند، بر اتریوم تاثیر مثبتی خواهد داشت و این ارز از مزایای بخش دیفای بیشتر بهره مند خواهد شد.
قسمت ناخوشایند رونق بخش دیفای: ازدحام شبکه
سلطه دیفای یک تاثیر منفی و واضحی بر اتریوم داشته است: تضعیف تعداد زیادی از برنامه های کاربردی غیر متمرکز دیگر (DApps). شاید بتوان پرداخت 50 دلار برای تعامل با یک قرارداد هوشمند را که مبلغی بازده اعطا می کند توجیه کرد، این یک پیشنهاد بسیار جذاب برای خرید یک بازی یا سایر مبادلات کوچکتر نیست.
شبکه اتریوم به خاطر عواملی نظیر دیفای، استفاده از ارز پایدار و برخی طرح های پانزی، در تابستان سال 2020 بیشترین ازدحام را تجربه کرد. این امر منجر به افت شدید فعالیت بازی ها و بسیاری دیگر از برنامه های DApp در بلاک چین اتریوم شد.
ادینگتون در مورد تسلط دیفای حس ناخوشایند دارد و خاطرنشان می کند:
سه یا چهار سال پیش، یک چشم انداز بزرگ در مورد آنچه اتریوم به عنوان یک لایه پایگاه اجتماعی می تواند انجام دهد، وجود داشت. انواع راه حل های هویتی و مواردی از این قبیل به دلیل افزایش هزینه های “گس” در اتریوم 1.0 توسط دیفای کنار گذاشته شده اند. امیدوارم که با زیاد شدن پهنای باند در اتریوم 2.0 بتوانیم طیف گسترده تری از راه حل ها را فراتر از دیفای ارائه دهیم.
رفع ازدحام شبکه با فناوری های لایه دو
راه حل های مقیاس پذیری میان مدت مبتنی بر فناوری لایه دو، از جمله پلاسما و رول آپ، پیشرفت های خوبی در سال جاری داشته اند. شبکه های مبتنی بر پلاسما (با هدایت شبکه های Matic و OMG) پس از چندین سال توسعه امسال راه اندازی شدند.
رول آپ حتی وعده پلتفرم های بهتری را می دهد که اجازه استفاده از قراردادهای هوشمند دیفای را می هند. راه حل های لایه دو “Zk-Rollups” (در پلتفرم zkSync و صرافی غیرمتمرکز Looping) در سال جاری راه اندازی شدند.Optimistic Rollups، نوع دیگری از راه حل های لایه دوم، چندین اثبات مفهوم را منتشر کرد و در حال پیشرفت مداوم برای راه اندازی در سال 2021 است. سال آینده احتمالاً مرحله پذیرش راه حلهای کاملاً توسعه یافته لایه دو خواهد بود.
الگوریتم ProgPow و حاکمیت اتریوم
پیشنهاد الگوریتم ProgPoW که سعی داشت الگوریتم استخراج را برای متوقف کردن دستگاه های اسیک تخصصی تغییر دهد، در ماه فوریه جنجال و تنش های سیاسی تلخی را در جامعه ایجاد کرد.
از نظر ادینگتون، حاکمیت پاشنه آشیل اتریوم است. اگر بخواهیم در مورد نکات منفی اتریوم 2.0 یا چالش های پیش رو صحبت کنیم، حاکمیت در صدر این نکات قرار دارد.
نپذیرفتن ProgPoW پویایی نگران کننده برای آینده پروژه را برجسته کرد: ناتوانی آن در رد یا قبول رسمی پیشنهادهای برجسته. این بحث به مدت دو سال ادامه داشت و ظاهرا به دلیل هزینه های خیلی زیاد به پایان رسید.
با این وجود، ادینگتون خوش بین است که جامعه عاقبت به مسائل مربوط به حاکمیت خواهد پرداخت.
یک حادثه کوتاه اما قابل توجه
اتریوم در سال جاری برای مدت کوتاهی دچار یک هاردفورک ناخواسته شد. در تاریخ 11 نوامبر برای چند ساعت دو شبکه اتریوم وجود داشت که هرکدام از آنها دارای بخشی از نودها و قدرت استخراج بودند.
قابل ذکر است که اینفورا (Infura) در زنجیره کوچک قرار داشت. اینفورا شامل مجموعه ابزارهایی است که به همه توسعه دهندگان این امکان را می دهد تا برنامه های کاربردی بسازند که به بلاک‌چین اتریوم متصل می‌شوند. اینفورا با بلاک‌چین اتریوم تعامل دارد و نودها را اداره می‌کند.
این مشکل زمانی رخ داد که توسعه دهندگان برای یک کلاینت اصلی اتریوم یعنی “Geth” ، یک باگ اعتبار سنجی را بدون اطلاع سایر اعضای جامعه برطرف کردند. برخی از محققان ناخواسته این باگ را ایجاد کردند و در نتیجه نرم افزارهای قدیمی تر (از جمله اینفورا) در شبکه دیگری قرار گرفتند. این می توانست منجر به سرقت پول از صرافی ها یا پیامدهای جدی دیگر شود.
این حادثه بحث هایی را در مورد افشای به موقع باگ هایی به این بزرگی در آینده ایجاد کرد، چون این مسئله مخفی بود تا بازیگران بد نتوانند از آن سو استفاده کنند. بیشتر اعضای جامعه اظهار داشتند که بازیگران اصلی این اکوسیستم باید در آینده از چنین مشکلاتی آگاه شوند.
اتریوم تبدیل به دومین و بزرگترین خانه برای بیت کوین شد
یک روند غیر منتظره سال 2020 پدیده توکن سازی بیت کوین در شبکه اتریوم بود. در حال حاضر، با وجود توکن های رپد بیت کوین، رن بیت کوین و تی بیت کوین بیش از 134500 بیت کوین به اتریوم متصل شده اند و ارزش آنها بیش از 2.7 میلیارد دلار است.
دو را حل لایه دو بیت کوین مانند لایتنینگ نتورک و لیکوئید نتورک به همراه آر اس کی (RSK) تقریبا 4100 بیت کوین به ارزش 94 میلیون دلار در اختیار دارند.
بعد از پذیرفته شدن رپد بیت کوین در اکثر پروتکل ها و صرافی های بزرگ، روند پیشرفت توکن سازی بیت کوین در اتریوم سرعت گرفت. با وجود این که یک راه حل متمرکز توکن سازی است، بازار به وضوح به نفع استفاده از بیت کوین در بلاک چین اتریوم بود.
اتریوم تبدیل به بستری مناسب برای تدر (و سایر ارزهای پایدار) شد
مانند بیت کوین، ارزهای پایدار شبکه اتریوم را مکان مناسبی برای استقرار خود دیدند. در طول سال جاری مقدار زیادی تدر به شبکه اتریوم منتقل شدند و در حال حاضر میزان تدرهای موجود در شبکه اتریوم به بیش از 12 میلیارد می رسد.
تدر به همراه سایر ارزهای پایدار مانند یو اس دی کوین، بایننس یو اس دی، دای، پاکسوس استاندارد و غیره، بیش از 17 میلیارد توکن دلار در اتریوم دارند. نزدیک ترین رقیب ترون است که 6.4 میلیارد دلار تدر موجودی دارد.
سالی بد برای کنفرانس های اتریوم
صنعت ارز رمزنگاری نسبتا در برابر همه گیری کروناویروس و عواقب آن محافظت شد. اما وقایع در دنیای واقعی دنیای ارز رمزنگاری را تحت تاثیر قرار داده اند و در هیچ جا به اندازه کنفرانس های اتریوم مشهود نیستند.
کنفرانس جامعه اتریوم (یا ECC) که در اوایل ماه مارس سال جاری در شهر پاریس فرانسه برگزار شد، افراد سرشناس زیادی از سراس جهان ، از جمله ویتالیک بوترین و جو لوبین در آن شرکت کردند. در این کنفرانس 17 نفر از شرکت کنندگان به بیماری کووید 19 مبتلا شدند.
بسیاری از کنفرانس های دیگر باید لغو یا به صورت مجازی برگزار می شدند. از همه مهم تر، بنیاد اتریوم همایش Devcon خود را در سال جاری لغو و آن را به آگوست سال 2021 موکول کرد.
جالب است که ادینگتون امسال از این روند زیاد ناراحت نبود:
البته دلم برای دیدن همه تنگ شده است. اما از طرف دیگر، در سال جاری کارهای زیادی انجام داده ایم که در صورت تشکیل کنفرانس ها امکان انجام آنها وجود نداشت.
سال هک قراردادهای هوشمند
با پیشرفت حوزه دیفای، هکرهای فرصت طلب نیز با هک قراردادهای هوشمند میلیون ها دلار را به سرقت بردند. برخی از قابل توجه ترین هک ها در سال جاری عبارتند از: سه مورد هک پروتکل bZX، هک 25 میلیون دلاری پروتکل dForce،سرقت 500000 دلاری از پروتکل بالانسر (Balancer) و چهار هک دیگر فقط در یک هفته از ماه نوامبر.
برخی از این موارد مرز بین هک و دستکاری بازار را از بین بردند. اما به طور کلی، سال 2020 بسیاری از خطرات احتمالی مدیریت پول از طریق قراردادهای هوشمند را برجسته کرده است.
نوشتن برنامه نرم افزار ایمن مشکل است و زبان برنامه نویسی اتریوم یعنی سالیدیتی (Solidity) واقعا کمکی نمی کند. مستندات این زبان فهرست گسترده ای از بهترین اقدامات امنیتی را نشان می دهند که در صورت عدم توجه به آنها ، وجوه کاربران از بین خواهند رفت. قراردادهای هوشمند اتریوم را می توان به زبان امن تر دیگری به نام “Vyper” کدگذاری کرد. اما این زبان زیاد متداول نیست. با بیشتر شدن مهارت توسعه دهندگان، امیدواریم که در سال 2021 شاهد هک های تاثیرگذار کمتری باشیم.
رسوایی افراد تاثیرگذار اتریوم
در مراحل بعدی رونق دیفای در ماه سپتامبر، ایردراپ ها بسیار محبوب شدند. “چک محرک ” 1200 دلاری یونی سواپ مشهورترین بود، اما ایردراپ توکن Meme نیز وجود داشت که ارزش آن تقریبا 650000 دلار بود.
به نظر می رسد که برخی از افراد تاثیرگذار در اتریوم تلاش می کنند تا با راه اندازی توکن FEW مسیر مشابه دستیابی به ثروت را از نو بسازند. این پروژه قرار بود دنباله رو MEME باشد، با این حال ،نتوانست موفقیت MEME را تکرار کند و صدها سرمایه گذار امیدوار به این گروه تلگرام، ضرر کردند .
افشا شدن مکالمات تلگرامی نشان دادند که برخی از فعال ترین مشارکت کنندگان گروه آن را روشی برای دستیابی سریع به ثروت از طریق استفاده از تعداد دنبال کنندگان خود می دانند. به دنبال این درز اطلاعات، برخی سریع از این پروژه فاصله گرفتند و از مشارکت خود چشم پوشی کردند.
اهداف و نیات این گروه هر چه که بودند، این درز اطلاعات پروژه FEW را به سرعت پایان داد و ضربه مهلکی به اعتبار افراد شرکت کننده وارد کرد.