دستکاری قیمت در همه بازارهای مالی رخ می دهد و بازار ارز رمزنگاری نیز از این قاعده مستثنی نیست. از آنجا که این دارایی ها غیرمتمرکز هستند و هیچ نهاد یا دولتی نمی تواند آنها را کنترل کند، در برابر هک، کلاهبرداری، پولشویی، معامله شویی (Wash trading) و سایر فعالیت های خرابکارانه آسیب پذیر می شوند. در این مطلب، معامله شویی در ارز رمزنگاری را بررسی خواهیم کرد.
معامله شویی در ارز رمزنگاری چیست؟
معامله شویی زمانی اتفاق می افتد که یک معامله گر یا سرمایه گذار یک دارایی را در یک دوره کوتاه چندین بار خرید و فروش می کند تا از این طریق سایر سرمایه گذاران و معامله گران بازار را در مورد قیمت یا نقدینگی آن دارایی فریب دهد.
همانطور که گفته شد، معامله شویی عملی است که در آن یک دارایی در مدت کوتاهی فروخته و خریداری می شود. معامله شویی یک تکنیک دستکاری بازار است که معامله گران از آن برای تاثیر گذاشتن روی معاملات و قیمت یک دارایی استفاده می کنند. به طور معمول، یک یا چند معامله گر تبانی می کنند و بدون در نظر گرفتن ریسک های بازار یک سری معاملات را انجام می دهند که هیچ تغییری در موقعیت اصلی آنها ایجاد نمی کند.
در اکتبر 2021، کریپتوپانکس (Cryptopunks)، یک پروژه NFT از لاروا لبز، شاهد یک معامله شویی در بلاک چین اتریوم بود. توکن CryptoPunk 9998 به قیمت 124,457 اتریوم فروخته شد. مقدار اتریوم مورد استفاده برای خرید این NFT به فروشنده منتقل شد، سپس برای بازپرداخت وام استفاده شده برای خرید این اثر هنری دیجیتال از لاروا لبز، به خریدار بازگردانده شد. این نه تنها یک وام فلش، بلکه نمونه ای از پولشویی قابل توجه NFT بود.
یک معامله گر یا شرکت ممکن است به دلایل مختلف انگیزه شرکت در معامله شویی را داشته باشد. برای مثال، معامله گر این کار را با هدف تحریک معامله گران به خرید یک دارایی برای افزایش قیمت آن یا تشویق آنها به فروش دارایی برای کاهش قیمت آن انجام می دهد.
برای اطلاع از نحوه ساخت یک NFT، مطلب زیر را مطالعه نمایید:
چگونه یک توکن NFT بسازیم؟
معامله شویی چگونه انجام می شود؟
معامله شویی زمانی اتفاق می افتد که یک معامله گر توکن های یک دارایی را به طور همزمان می خرد و می فروشد. از سوی دیگر، تعریف معامله شویی یک گام فراتر می رود و هدف یا قصد معامله گر و نتیجه معامله را در بر می گیرد.
قصد معامله گر یا سرمایه گذار باید به معامله شویی مربوط باشد و آنها باید دارایی هایی را با مالکیت ذینفع مشترک در مدت کوتاهی خرید و فروش کرده باشند. مالکیت ذینفع به حساب هایی اطلاق می شود که توسط یک شخص یا شرکت نگهداری می شود.
نهادهای نظارتی ممکن است به معاملات انجام شده بین حساب های دارای مالکیت ذینفع مشترک توجه کنند، چون می توانند فعالیت معامله شویی را مشخص کنند. با این وجود، معامله شویی فقط مختص معاملات واقعی نیست. گاهی اوقات ممکن است که سرمایه گذاران و معامله گران معامله را روی کاغذ انجام دهند، اما هیچ دارایی را داد و ستد نکنند.
چرا معامله شویی غیرقانونی است؟
معامله شویی در امور مالی سنتی ممنوع است. از سوی دیگر، قانونی بودن آن در حوزه غیرمتمرکز توکن های غیرمثلی (NFT ها) هنوز مشخص نشده است.
علیرغم فقدان قوانین و طبقه بندی برای توکن های NFT، دولت های خاصی در مقابل این عمل ایستاده اند. برای مثال، صرافی بیت‌هامب (Bithumb) در کره جنوبی در سال 2018 متهم به تسهیل معامله شویی و ارائه حجم ساختگی به ارزش 250 میلیون دلار شد.
بلومبرگ در 5 آوریل 2022 گزارش داد که داده های CryptoSlam نشان می دهند که 18 میلیارد دلار یا 95 درصد از حجم کل معاملات پلتفرم معاملاتی LooksRare معامله شویی بوده اند.
اگرچه معامله شویی ارزهای رمزنگاری در برخی از کشورها ممنوع است، ساختار غیر متمرکز این ارزها ردیابی معامله گران خاطی را دشوار می کند. بر خلاف ابزارهای سرمایه گذاری در مالی سنتی (مانند سهام) که کاربران را موظف به احراز هویت می کنند، دارایی های مبتنی بر بلاک چین را می توان به صورت ناشناس معامله کرد و همین ریسک خرید و فروش آنها را بالا می برد. این ریسک به دلیل آمار گمراه کننده قیمت و حجم بوجود می آید که نمی توان آن را حذف کرد، مگر این که دولت ها یک نهاد را برای نظارت بر ارزهای رمزنگاری تعیین کنند.
چگونه از توکن های NFT برای پولشویی استفاده می شود؟
پولشویی یکی از مشکلات همیشگی دنیای آثار هنری بوده است و به راحتی می توان دلیل آن را فهمید. افراد زیادی می پرسند که آیا NFTها به دلیل سابقه و نام مستعار دارایی های ارز رمزنگاری مورد سوء استفاده های مشابه قرار می گیرند. آیا می توان از طریق این توکن ها پولشویی کرد؟
در پاسخ باید گفت “بله”. کلاهبرداران، اپراتورهای بدافزار و Chatex با استفاده از NFTها پولشویی انجام می دهند. Chatex یک بانک ارز رمزنگاری است که هدف آن ایمن سازی، ساده و قابل دسترس کردن تراکنش های ارز رمزنگاری برای بسیاری از مشتریان و همچنین حفظ برتری عملکرد نسبت به بانکداری سنتی است.
در حالی که تعیین مقدار پولشویی در آثار هنری فیزیکی دشوار است، باز بودن ذاتی بلاک چین به ما این امکان را می دهد تا تخمین های واقع بینانه تری از پولشویی NFTها داشته باشیم. بنابراین، پولشویی در بازارهای NFT رخ می دهد.
شرکت Chainalysis کلاهبرداری های معامله شویی را با بررسی فروش NFT به آدرس هایی که “تامین مالی داخلی” می شوند (یعنی فروش هایی که از طریق آدرسی که در ابتدا بودجه آدرس فروش را فراهم کرده یا توسط خود آدرس فروش، تامین مالی می شوند)، ردیابی می کند.
با استفاده از این استراتژی صدها مورد معامله شویی کشف شده است. برای مثال، Chainalysis یکی از فعال ترین کاربران در زمینه معامله شویی را شناسایی کرده که 830 فروش به آدرس هایی که تامین مالی داخلی شده اند، انجام داده است.
چرا معامله شویی یک چالش برای بخش NFT است؟
به دلیل این که سرمایه گذاران مجبور شده اند به آمارهای قابل اندازه گیری تکیه کنند و تصمیمات سرمایه گذاری اشتباهی بگیرند، برآورد میزان معامله شویی دشوارتر شده است. برای تشویق سرمایه گذاری در NFTها و جلوگیری از کلاهبرداری ها در این بخش، کارشناسان باید مغایرت های بین داده ها را بررسی کنند. علاوه بر این، جرایم NFT بیشترین ضربه را به جامعه آن وارد می کند. نهادهای نظارتی و حامیان خدمات مالی سنتی می توانند از معامله‌شویی برای مقابله کردن با غیرمتمرکز بودن استفاده کنند.
کلکسیونرها و معامله گران نیز قادر به برآوردهای دقیق نیستند. حقایق و سوابق فریبنده، افراد را در مورد یک اثر هنری یا کلکسیونی گمراه می کنند و این باعث می شود تا آنها عجولانه تصمیم گیری کنند. با توجه به این که بازارهای NFT تحت تاثیر معامله شویی قرار گرفته اند، آیا راهی برای شناسایی آن وجود دارد؟
راه های شناسایی معامله‌شویی
هیچ سابقه قیمت یا حجم معاملات برای ارزهای جدید در هنگام معرفی به بازار وجود ندارد. در نتیجه، توسعه دهندگان یا سایر افراد مشارکت کننده در یک پروژه ممکن است از ترفند معامله شویی استفاده کنند تا معامله گران و سرمایه گذاران را در مورد ارزش واقعی آن ارز فریب دهند. بنابراین، از سرمایه گذاری در این نوع پروژه ها خودداری کنید.
علاوه بر این، بسیاری از NFTها فاقد حجم معاملات هستند یا سرمایه گذاران علاقه ای به سرمایه گذاری در آنها را ندارند. در نتیجه، دارندگان NFT می توانند به راحتی از معامله شویی استفاده کنند تا خریداران ساده را ترغیب به خرید NFT با قیمتی گزاف کنند. بنابراین، عدم خرید ارزها و NFTهای جدید که ارزش بازار پایینی دارند، مهم ترین راه برای جلوگیری از معامله شویی است.
یک معامله گر باید ارزهای رمزنگاری معتبرتر با حجم بالاتر را انتخاب کند تا قربانی معامله‌شویی نشود. هرچه ارزش بازار یک ارز بیشتر باشد، کلاهبرداران به پول بیشتری برای دستکاری آن نیاز خواهند داشت. برای مثال، ارزهای رمزنگاری قدیمی مانند بیت کوین یا اتریوم که صدها میلیارد دلار ارزش دارند، انجام جرایمی مانند معامله‌شویی را دشوارتر می کنند.