کارمزد تراکنش چیست؟
کارمزد تراکنش برای انتقال ارزهای رمزپایه از یک کیف پول به یک کیف پول دیگر پرداخت می شود. پردازش تراکنش ها در بلاک چین صورت می گیرد و کارمزدهای دریافتی به استخراج کنندگان و اعتبار سنج ها پاداش داده می شوند.
بسته به میزان شلوغی شبکه بلاک چین، کارمزدهای تراکنش ها می توانند نوسان داشته باشند و تغییر کنند. کاربری که نیاز به تایید فوری تراکنش خود را دارد می تواند کارمزد بالاتری را انتخاب کند، بنابراین استخراج کنندگان تراکنش وی را در ابتدای صف انتظار برای تایید قرار می دهند.
این کارمزدها در اکثر صرافی های ارز رمزنگاری ثابت هستند، اما ممکن است که کاربران در هنگام استفاده از کیف پول های خاص، به گزینه تغییر و تنظیم کارمزد دسترسی داشته باشند.
چرا کارمزد تراکنش گرفته می شود؟
کارمزدها در ابتدا به عنوان ابزاری ضد اسپم در بیت کوین معرفی شدند، اما به یکی از مهمترین ویژگی های یک بلاک چین تبدیل شده اند.
در ابتدا تنها هدف برای دریافت کارمزد تراکنش، جلوگیری از اضافه باری شبکه بیت کوین توسط افراد سودجو بود.ساتوشی ناکاموتو، خالق مرموز بیت کوین، از سیستم هش کش آدام بک الهام گرفته که متکی به الگوریتم اثبات کار (PoW) بود.
حدود دو سال بعد، گاوین آندرسن (توسعه دهنده بیت کوین) متوجه یک قانون کد منبع شد که به حداقل کارمزد تراکنش 0.01 بیت کوین نیاز داشت. البته با قیمت حال حاضر این کارمزد به 137 دلار می رسد که مبلغ خیلی زیادی است.
در سال 2010 ،این مقدار کارمزد مسئله چندان مهمی نبود. اما با گذشت زمان، افزایش ارزش دلاری بیت کوین و همچنین افزایش تقاضا برای فضا در بلاک، مردم و به ویژه کسانی که می خواستند مقادیر کمتری از این ارز رمزنگاری را ارسال کنند، دریافتند که این مقدار کارمزد خیلی زیاد است.
توسعه دهندگان بیت کوین، شبکه را به روز رسانی کردند تا این قانون را حذف کنند و از طریق SegWit2x اندازه بلاک را افزایش دادند. اکنون، کارمزدهای تراکنش ها می توانند بسیار کمتر از 0.01 بیت کوین باشند و آنها به قسمت مهمی از سلامت شبکه تبدیل شده اند.
سایر بلاک چین ها مانند اتریوم و ریپل نیز به اهمیت کارمزدهای تراکنش پی بردند و استراتژی های مشابهی را برای انگیزه دادن به استخراج کنندگان در پیش گرفتند.
کار کارمزد تراکنش چیست؟
کارمزدها باعث می شوند تا استخراج کنندگان تراکنش های دارای کارمزد بالاتر را در اولویت قرار دهند و آنها را به بلاک بعدی اضافه کنند.
در مورد بیت کوین، تمام تراکنش های در انتظار تایید به یک استخر حافظه (ممپول = به نوعی مانند اتاق انتظار) می رسند و در آنجا منتظر می مانند تا استخراج کنندگان آنها را انتخاب و در بلاک قرار دهند. اگر ممپول پر باشد، استخراج کنندگان تراکنش های دارای کارمزد بالاتر را انتخاب می کنند و بقیه را برای بلاک بعدی می گذارند. به همین دلیل بسیاری از کاربران ارز رمزنگاری که نیاز فوری به تایید تراکنش دارند، کارمزدها را به صورت دستی افزایش می دهند.
در شبکه اتریوم، کارمزد تراکنش ها با “گس” (کسرهای کوچکی از اتریوم) محاسبه می شود. این بلاک چین در مقایسه با بیت کوین، ویژگی های پیشرفته تری را مانند قراردادهای هوشمند و برنامه های غیر متمرکز (dApps) ارائه می دهد، بنابراین، کارمزدها در اینجا نقش اساسی دارند.
در مورد ریپل، هیچ استخراج کننده ای برای تولید ارزهای جدید وجود ندارد و این یکی از دلایل کارمزدهای خیلی پایین تراکنش آن است.
کارمزد ارزهای پایدار چگونه است؟ شبکه تدر در هنگام انتقال وجوه بین دو حساب تدر( USDT) یا دو کیف پول مبتنی بر بلاک چین که توانایی ذخیره این دارایی دیجیتال را دارند، کارمزد بسیار کمی دریافت می کند. اما تبدیل تدر به ارز فیات می تواند کارمزدهای بالاتری داشته باشد.
شبکه های بلاک چین و کارمزدهای تراکنش آنها چگونه مقایسه می شوند؟
معمولا، شبکه های بلاک چینی که می توانند تعداد تراکنش های بیشتری را در ثانیه انجام دهند، کارمزد پایین تری دارند.
امروزه ده ها پروژه بلاک چینی معروف وجود دارند که کارمزدهای تراکنش آنها با یکدیگر متفاوت هستند. یک قانون کلی می گوید: هرچه توان عملیاتی (خروجی) یک شبکه بیشتر باشد، کارمزد تراکنش های آن پایین تر است.
برای مثال، کارمزد استاندارد تراکنش های ریپل از ابتدا تاکنون 0.00001 ریپل بوده و برای مدت کوتاهی در سال 2017 به بیش از 0.40 ریپل رسید. با توجه به قیمت فعلی ریپل (0.24 دلار)، این مقدار کارمزد بسیار ناچیز است.
کارمزد تراکنش در شبکه اتریوم
کارمزدهای تراکنش در شبکه اتریوم بالاتر هستند و می توانند در زمان شلوغی شبکه افزایش پیدا کنند. این اتفاق در سال های 2017 و 2018 و در اواسط سال 2020 در زمان علاقه مندی زیاد به دیفای رخ داده است. در ماه اوت سال جاری، کارمزدها به بالاترین سطح خود رسیدند و یک ماه بعد دوباره این رکورد شکسته شد. برخی افراد گزارش کارمزد 99 دلاری را دادند و همین باعث شد تا برخی از پروتکل ها شروع به جستجو برای بلاک چین های جایگزین کنند.
در تاریخ 1 سپتامبر، استخراج کنندگان اتریوم در یک ساعت 500000 دلار سود بدست آوردند. تقاضا برای تراکنش ها به یک مشکل بزرگ برای این بلاک چین تبدیل شده، اما امید است که با ارتقا شبکه به اتریوم 2.0 (که از مدت ها قبل منتظر راه اندازی آن هستیم)، کارمزد بهتری ارائه شود. ویتالیک بوترین، بنیانگذار اتریوم، ابراز نگرانی کرده است که کارمزدهای بالای شبکه می توانند مشوقی برای عملیات خودخواهانه استخراج باشند.
در مورد بیت کوین ( بزرگترین ارز رمزنگاری به لحاظ ارزش بازار) نیز شاهد افزایش قابل توجه کارمزد تراکنش ها در سال جاری بوده ایم. کارمزدهای این ارز در ماه جولای زیر 1 دلار بودند، اما در ماه اوت به بالای 6 دلار رسیدند و در پایان ماه اکتبر از 10 دلار فراتر رفتند.
کارمزد تراکنش در سایر بلاک چین ها
سایر بلاک چین ها از جمله بیت کوین کش، لایت کوین، کاردانو و اتریوم کلاسیک کارمزدهای بسیار پایینی (کمتر از 1 سنت) دارند. کارمزدهای ترون نیز مانند ریپل خیلی پایین هستند.
آی ال کوین کارمزدهای تراکنش بسیار پایینی دارد. این ارز با الهام از بیت کوین، از الگوریتم PoW استفاده می کند. هر بلاک در بلاک چین آن می تواند میلیون ها تراکنش را مدیریت کند، در حالی که در یک بلاک عادی بیت کوین 2000 تراکنش وجود دارد. به همین خاطر، کارمزدهای تراکنش آی ال کوین خیلی ناچیز هستند و به ازای هر 10 میلیون انتقال، 0.0124 آی ال کوین دریافت می شود. ریپل یک شبکه پرداخت متمرکزتر دارد، ولی آی ال کوین غیرمتمرکز بوده و به پروتکل RIFT متکی است.
چه عواملی بر مقدار کارمزد تاثیر می گذارند؟
اندازه تراکنش و تقاضا برای فضا در بلاک دو عامل اصلی موثر بر کارمزدها هستند.
با توجه به این که برخی از شبکه ها فقط می توانند مقدار محدودی از داده ها را در هر بلاک داشته باشند، استخراج کنندگان یا اعتبار سنج ها برای قرار دادن تراکنش ها در یک بلاک با محدودیت روبرو هستند.
هنگامی که کاربران زیادی به طور همزمان ارزهای رمزنگاری خود را ارسال می کنند، تقاضا برای فضا در بلاک افزایش می باید و تراکنش های زیادی در انتظار تایید باقی می مانند.
گاهی اوقات، تقاضا برای فضا در بلاک آنقدر زیاد می شود که شبکه ها را با ازدحام روبرو می کنند و کارمزدها به صورت غیرقابل کنترلی افزایش می یابند.
تراکنش های بزرگ به فضای بیشتری در بلاک نیاز دارند و تایید آنها در مقایسه با تراکنش های کوچک تر زمان بیشتری می برد.