در این مطلب به سه حبابی که بیت کوین در طول حیات خود داشته می‌پردازیم و همچنین تاثیر پدیده هاوینگ بر قیمت این ارز برتر را بررسی می‌کنیم.
حرکت‌های بازار اغلب حباب هستند
در ماه‌ها یا حتی سال‌های اخیر، صحبت‌های زیادی در مورد حباب‌های رخ داده در بازارهای اوراق قرضه شده است. روزنامه‌ها (اعم از مالی و غیر مالی) در این باره مطالبی منتشر کرده اند و اقتصاددانان کلان از سراسر جهان درباره منفی بودن نرخ بهره بدهی فعلی جهان بحث می‌کنند.
از نظر مالی، قرض دادن و پرداخت پول به شخصی (حتی اگر آن شخص دولت باشد) غیرمنطقی است. ما در حال تجربه وضعیتی نامطلوب هستیم که پیش از این هرگز در بازارهای مالی رخ نداده است. علت اصلی این امر حجم زیاد نقدینگی است که بانک‌های مرکزی به بازارها تزریق می‌کنند تا از آن به عنوان منابع مالی برای جلوگیری از ورشکستگی خود استفاده کنند. اما با احتیاط آن را دوباره به دولت‌ها بر می‌گردانند (آنها خودشان در مخمصه هستند).
پدیده ای که در واقع با پول بانک مرکزی تامین نمی‌شود و همه در سال 2017 آن را حباب خیلی بزرگ و بی معنی برچسب زدند، بیت کوین است. قیمت این ارز در دسامبر سال 2017 و همزمان با راه اندازی معاملات آتی آن در بورس قراردادهای اختیار معامله شیکاگو و گروه CME به بالاترین سطح خود در 20000 دلار رسید. سپس در سال 2018 بیش از 80 درصد از ارزش خود را از دست داد و به کف 3100 دلار کاهش یافت.
آیا این نشان دهنده ترکیدن حباب است؟ بله، قطعا. آیا این بیانگر پایان بیت کوین است؟ مطمئنا نه. آیا ممکن است حباب‌های این ارز در آینده بیشتر شوند؟ احتمال بیشتر شدن آن وجود دارد.
در این مطلب این مسئله را موشکافی کرده ایم. جدول ایجاد شده توسط ساتوشی ناکاموتو را با استفاده از اکسل بازسازی کردیم تا مطمئن شویم که بیت کوین سیستمی تورم زدایی دارد نه تورم زایی.
تورم
ارزش دلار آمریکا (و تمام ارزهای جهان از جمله یورو) به دلیل تورم، به مرور زمان کاهش خواهد یافت. اگر به ارزش دارایی‌ها بیندیشیم، می‌توانیم این اتفاق را بهتر درک کنیم. هزینه خرید یک ماشین در 40 سال پیش حدود 13 برابر کم‌تر از الان بود، بنابراین یک ماشین خوب که در سال 1980 ده هزار دلار قیمت داشت، اکنون قیمتش 130000 دلار است(این مثال مربوط به بازارهای آمریکا است).
این پدیده تورم نام دارد و ناشی از قانونی است که ارزش کل کالاهای جهان را به کل ارزهای در گردش پیوند می‌زند. اگر تعداد دلارهای در گردش دو برابر شود، قیمت کالاها نیز تمایل به افزایش دو برابری خواهند داشت. “تمایل پیدا خواهند کرد” چون ارز یک پدیده خطی نیست و ممکن است مدتی طول بکشد تا این اتفاق رخ دهد.
در دهه 1970 و اوایل دهه 1980، نرخ تورم سالانه در ایالات متحده آمریکا به حدود 12 درصد رسید و مشکلات زیادی را برای کسانی که دانش و ابزار مقابله با آن را نداشتند، بوجود آورد.
ایجاد بیت کوین با منطق ضد تورمی
بیت کوین با منطق ضد تورمی و بیشتر شبیه کالاهایی مانند طلا و نقره ایجاد شده است. به همین دلیل، افراد زیادی آن را طلای دیجیتال نامیده اند. این ارز ویژگی‌های یک پس انداز با ارزش را دارد و مانند دلار و یورو تحلیل نخواهد رفت. بیایید ببینیم که چگونه بیت کوین ایجاد شد و اثرات ناشی از این انتخاب‌ها چه هستند.
ساتوشی ناکاموتو تصمیم گرفت که حداکثر تعداد بیت کوین‌های تولید شده و موجود باید 21 میلیون باشد( عدد 21 بارها اتفاق خواهد افتاد. این حرف یونانی فی (phi) است که بعدا در مورد آن صحبت خواهد شد). او می‌توانست برای هر بلاکی که استخراج می‌شود مقدار ثابتی را در نظر بگیرد، اما با این کار اثر رشد تصاعدی که مشخصه بیت کوین است، محقق نمی‌شد یا حداقل به اندازه فعلی نبود.
در نتیجه، وی تصمیم گرفت هر چهار سال یکبار تعداد بیت کوین‌های تازه استخراج شده را به نصف کاهش دهد تا یک اثر موجودی به جریان قابل توجه و مشخصی را ایجاد کند که قیمت را به سطح‌های بالا و بالاتر هل دهد.
نصف شدن پاداش بلاک بعد از هر هاوینگ
برای 210000 بلاک اول، به استخراج کنندگان 50 بیت کوین بابت ثبت هر بلاک در دفتر کل توزیع شده پاداش پرداخت می‌شد. در آن زمان قیمت بیت کوین کم‌تر از چند دلار بود، بنابراین این پاداش در مقایسه با شرایط فعلی بسیار ناچیز بود. البته، پیروزی در این رقابت به سختی حالا نبود. در واقع، در سال‌های ابتدایی با کامپیوترهای ساده می‌شد این ارز را استخراج کرد.
اولین هاوینگ در سال 2012 رخ داد؛ یعنی از بلاک 210001 به بعد، پاداش ثبت هر بلاک در دفتر کل توزیع شده به 25 بیت کوین کاهش یافت. هاوینگ دوم در سال 2016 اتفاق افتاد که پاداش استخراج را به 12.5 بیت کوین کاهش داد. در سومین هاوینگ که در سال 2020 رخ داد، پاداش به 6.25 بیت کوین برای هر بلاک رسید. با توجه به قیمت فعلی بیت کوین (32290 دلار)، ارزش هر بلاک حدود 201812 دلار است.
هاوینگ بعد برای سال 2024 برنامه ریزی شده است و در آن زمان پاداش هر بلاک 50 درصد دیگر کاهش خواهد یافت و به 3.125 بیت کوین خواهد رسید. این روند تا سال 2140 ادامه می‌یابد و تمام 21 میلیون بیت کوین تا این زمان استخراج خواهد شد و دیگر بیت کوین جدیدی وارد چرخه عرضه نخواهد شد.
تاثیر هاوینگ بر قیمت
اما هاوینگ چگونه بر قیمت بیت کوین تاثیر می‌گذارد؟ آیا نصف شدن جریان ورودی بیت کوین به چرخه عرضه، بر قیمت آن تاثیر می‌گذارد؟ همانطور که در مطلب اول دیدیم، به نظر می‌رسد که بیت کوین از مدل موجودی به جریان پیروی می‌کند. بنابراین، کاهش در جریان ورودی، در حالی که موجودی مشابهی را حفظ می‌کند، با افزایش قیمت مطابقت دارد. تا حالا که سه هاوینگ را پشت سرگذاشته ایم، آیا نباید این تعداد حباب وجود داشته باشد؟
آیا می‌دانید بیت کوین در طول عمر کوتاه خود چند حباب داشته است؟ این ارز تاکنون شاهد سه حباب وحشتناک بوده است. که در نمودارهای زیر نشان داده شده اند.
سه حباب بیت کوین
این سه حبابی است که بیت کوین تاکنون با آنها روبرو شده و هر بار بالاترین سطح قیمت آن حداقل 10 برابر بیشتر بوده است. به خاطر داشته باشید که نمی‌توان با اطمینان گفت که این اتفاق در آینده باز هم رخ خواهد داد. اما عوامل زیادی وجود دارند که ما را به این باور می‌رسانند که آنچه در سال 2017 تجربه کردیم، آخرین حباب نخواهد بود و با حباب‌های زیادی در آینده مواجه خواهیم شد.
آیا می‌توان از این اطلاعات برای تعیین قیمت دقیق بیت کوین استفاده کرد؟ یا حداقل یک سطح قیمتی احتمالی و دست یافتنی براساس این مدل پیش بینی کرد؟
در واقع، اگر نگاهی به نمودار بالا بیندازیم که در آن هاوینگ‌ها با جهش‌های ناگهانی و متناسب با تغییر وضعیت در هاوینگ در محور X مشخص شده اند، می‌توانیم قیمت عادلانه را تخمین بزنیم؛ یعنی قیمت واقعی که بیت کوین می‌تواند به آن برسد.
اگر قیمت بیت کوین تمایل به بازگشت به حدود خط ترسیم شده در نمودار بالا داشته باشد، روشن است که می‌توانیم براساس هاوینگ‌های متعدد پیش رو، قیمت این ارز را در آینده تخمین بزنیم.
از این نمودار می‌توان فهمید که هدف قیمت بیت کوین بین 90000 تا 100000 دلار است. این اطلاعات نه تنها به این دلیل که تضمین می‌کنند قیمت به این اهداف می‌رسد، بلکه به دلیل این که باید تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را در نظر بگیریم، بسیار مفید هستند. در واقع، قیمت به این سطح‌ها خواهد رسید و حتی از آنها فراتر خواهد رفت.
حرف آخر
بدیهی است که این برآوردها باید تلاشی در جهت درک پویایی بیت کوین در نظر گرفته شوند و مطلقا نمی‌توانند پیشنهاد یا توصیه نویسنده باشند. درک این که قیمت این ارز چگونه می‌تواند به چنین سطح‌هایی برسد، کار آسانی نیست. همچنین درک این که چگونه یک دارایی به ظاهر بی ارزش می‌تواند چنین قیمت بالایی داشته باشد برای کسانی که برای اولین بار وارد این دنیای جذاب شده اند، دشوار خواهد بود.
برای انجام این کار، شناخت جنبه‌های مختلف آن اهمیت ویژه ای دارد. یکی از مواردی که مطمئنا نقش اساسی در تعیین قیمت بیت کوین دارد، نرخ پذیرش آن است که در مطلب بعدی آن را توضیح خواهیم داد.