بازار ارزهای رمزنگاری 24 ساعته فعال بوده و نیز نوسانات قیمتی در این بازار بسیار شدید است. در این فضا هک و سرقت مانند هر بازار مالی دیگر وجود دارد. در چنین فضایی حفظ آرامش بسیار دشوار است. در این مطلب نکات مهمی که توسط تریدرهای برجسته برای حفظ آرامش توصیه شده، آورده شده است.
اگر تا به حال در فضای ارزهای رمزنگاری ترید کرده باشید پس حتما این موضوع را تجربه کرده اید: “این بازار می تواند تمام وقت و فکر شما را بگیرد.”
وقتی پول خود را وارد بازار کرده باشید و یک سفارش باز داشته باشید، ناگهان بیشتر از آن که به کارهای روزمره خود بپردازید، قیمت ها را بررسی می کنید. نمودارها و نوسانات قیمت را به دقت دنبال می کنید و آنها را با وسواس بررسی می کنید. حتی در خواب هم ممکن است نمودارهای شمعی و سیگنال ببینید.
البته برای بعضی در این مواقع ممکن است اصلا خواب و استراحتی وجود نداشته باشد. معامله گران روزانه سهام و بازار بورس هم از ساعت 9:30 تا 4 بعدازظهر در بازار مشغول هستند و ترید می کنند. از شنبه تا چهارشنبه(دوشنبه تا جمعه برای بازارهای جهانی). اما پس از بسته شدن بازار مجبورند استراحت کنند.
اما بازار ارزهای رمزنگاری همیشه فعال است و معاملات در هر لحظه در حال انجام. اگر ساعت 2 بامداد خواب باشید ممکن است یک رشد 10 برابری برای یک ارز را از دست بدهید. ممکن است هنگام صرف ناهار موفق به جلوگیری از ضرر 40 درصدی خود نشوید. به این ترتیب باید ساعت ها به نمایشگرها خیره باشید.
اسکات ملکر با نام مستعار گرگ وال استریت، می گوید:
این بازار همیشه فعال است. جدا شدن و ترک آن بسیار بسیار دشوار است. اما مهارتی است اجباری.
خب چطور این مهارت را پرورش دهیم؟ یا به عبارت ملموس تر، چطور سلامت روانی خود را هنگام سرمایه گذاری یا ترید ارزهای رمزنگاری حفظ کنیم؟ در اینجا با ملکر، کوین ژئو، تریدر اصلی گلیوس کپیتال(Galois Capital) و بابی چو، شریک تجاری هولدینگ CMS، درباره بهترین روش های حفظ آرامش در بازارهای ارزهای رمزنگاری صحبت کردیم.
در ادامه به نکاتی که این تریدرها برای حفظ آرامش و عقلانی عمل کردن در این بازار به آنها اشاره کرده اند، عنوان خواهد شد. در واقع این نکات استراتژی ها و راهنمایی هایی برای رفتار درست در بازار است، نه توصیه مالی.
1) ساعات انجام ترید خود را مشخص کنید
مطمئنا صرافی های رمزنگاری 24 ساعته و 7 روز هفته فعال هستند. اما این بدان معنا نیست که شما هم باید فعال باشید. ملکر می گوید که فقط بین ساعت 9 صبح تا 5 بعدازظهر ترید می کند و بعد از آن به کارهای شخصی خود می پردازد و مانند یک فرد عادی زندگی می کند. وی می گوید:
من با ترید مانند یک بیزینس و تجارت رفتار می کنم.
2) برنامه ریزی کنید و به آن پایبند باشید
تمام تریدرهای حرفه‌ای به نظم و انضباط ذهنی تاکید دارند. چو می گوید:
تکلیف خود را مشخص کنید که چرا یک تجارت یا ترید برای شما جالب است و قصد دارید با درآمد آن چکار کنید؟
وی در ادامه گفت:
من دوست دارم در هنگام معاملات خود یادداشت برداری کنم. مثلا سطح سود و ضرر من در تریدی که انجام می دهم چقدر است؟ من می خواهم از یک ترید چقدر سود کنم و تا چه حد می توانم متحمل ضرر شوم؟
چو معتقد است زمانی که سطح سود و ضرر بالقوه خود را مشخص کنید، احتمال کمتری وجود دارد که بر اساس احساسات عمل کنید.
ملکر نیز با این صحبت موافق است و خاطر نشان می کند:
بسیاری از افراد به نمودارها خیره می شوند و مایلند که قیمت بالا و پایین برود.
ملکر این کار را نمی کند. در عوض برای معاملات خود از قبل برنامه ریزی می کند، نقاط ورود و خروج خود را مشخص کرده و دیگر نمودار را نگاه نمی کند و به زندگی خود می پردازد. ملکر می گوید:
بزرگترین اشتباهی که افراد مبتدی انجام می دهند این است که در وسط ترید و معامله باز، برنامه خود را بر اساس احساسات تغییر می دهند. (مثلا) سطح ضرر خود را پایین تر می آورند، زیرا احساس می کنند پس از خارج شدن در سطح ضرر برنامه ریزی شده، بلافاصله قیمت ها 100 برابر می شوند.
3) کنترل طمع
ژئو معتقد است که بزرگترین مشکلات در ترید غرور، ترس و طمع هستند. باید احساسات را خنثی نگه دارید. روی روش شناسی(methodology)، چارچوب تجارت و ترید و منطق درصدها تمرکز کنید. ژئو می گوید:
نباید از سودها و پیروزی های خود احساس شعف کنید و همچنین از ضررها و باخت های خود احساس بدی داشته باشید. اما خب صحبت از واقعیت است. مسلما گفتنش از انجام دادن آن راحت تر خواهد بود. چطور می توان با ضررها کنار آمد؟
4) از ضررها به عنوان فرصتی برای یادگیری استفاده کنید
ژئو می گوید هر ضرر می تواند در مورد ترید، چیز جدیدی به شما بیاموزد. علت ضرر را مجددا بررسی کنید. اجازه ندهید این ضرر محرکی باشد برای عصبانیت، ناامیدی یا خودزنی با ورود برای جبران. ژئو می گوید:
فقط وضعیت(و علت ضرر) را تحلیل کنید. اولین سوال این است که آیا این ضرر را علیرغم تحلیل درست با احتمال بیش از 50 درصد متحمل شدید و فقط بدشانس بودید؟ به خودتان دروغ نگویید.
اگر تنها بدشانس بودید، خب پس به حرکت صحیح خود ادامه دهید، زیرا این اتفاق می افتد و باید روی دراز مدت تمرکز کنید.
ژئو می گوید سوال دومی که باید از خودتان بپرسید این است که:
اگر ضرر به علت بدشانسی نبوده و واقعا تصمیم اشتباهی گرفتید، باید بفهمید که چه چیزی باعث این تصمیم اشتباه شده و شما را به سمت آن سوق داده است. آیا منطق و شاخص ها اشتباه بوده؟ یا منطق درست بوده اما فرضیات و تحلیل شما اشتباه بوده است.
تحلیل بدون دخالت احساسات می تواند اضطراب و احتمال عصبی عمل کردن را کاهش دهد. این کار بسیار سخت است. اما عمل به آن در بازار یک مهارت اجباری است.
5) ورزش کنید
ورزش امری ضروری است. اما نادیده گرفته می شود. ملکر می گوید:
ضروری است که حتما ورزش کنید و به نوعی به ذهن خود آرامش بدهید.
6) تقسیم بندی
مخصوصا در روزهای ابتدایی ترید ارزهای رمزنگاری طبیعی است که در طول روز به قیمت ها، موقعیت ها و احتمالات موجود، بدون توجه به این که مشغول چه کاری هستید، وسواس داشته باشید. هنگام صرف غذا، استحمام یا وقت گذراندن با خانواده.
چو این کار را با تقسیم فعالیت های مختلف در زندگی روزمره خود انجام می دهد و تمرکز خود را روی هر کاری که انجام می دهد، می گذارد. او می گوید:
صبح شنبه بچه های من ساعت 7:30 یا 8 از خواب بیدار می شوند و من صبح خود را با آنها می گذرانم.
برعکس، از صبح دو شنبه او وارد کار معاملاتی و ترید خود می شود و توجه و تمرکز خود را کاملا بر روی آن قرار می دهد. چو می گوید:
اگر این اولویت بندی را ندارید، پس تمرکز شما در همه جا هست و همه چیز را نیمه کاره می گذارید.
7) در تریدها فشار مالی زیادی وارد نکنید
زمانی که درآمد زندگی شما به نتیجه ترید بستگی دارد، انجام معاملات و ترید سخت تر می شود. منطقی فکر کردن سخت تر می شود. احتمال تحت تاثیر اضطراب عمل کردن بیشتر شده و ممکن است شما را وادار کند که نقطه ضرر یا سود خود را اشتباه انتخاب کنید. ملکر می گوید:
با داشتن جریان های درآمدی متعدد این فشار را از بین ببرید.
8) احساسات را از خود دور کنید
این مورد یکی از حیاتی ترین موارد است و کاهش تکرار اشتباهات را تضمین می کند. ژئو می گوید:
داشتن کنترل بر روی احساسات هنگام ترید بسیار مهم است و روی سلامت روانی و عملکرد مالی بسیار موثر است. بهترین روش برای افزایش کنترل بر عواطف تمرین، تکرار و تنظیم زمان انجام کار است.
ژئو در ادامه می گوید:
وقتی ترید را تازه شروع میکنید، طبیعی است زمانی که همه چیز خوب پیش می رود احساس کنید یک نابغه اید و فکر کنید بر همه چیز مسلط هستید. اما وقتی اوضاع بد می شود، احساس می کنید یک احمق هستید و افسرده و عصبی می شوید. سپس به ترید و انجام معاملات ادامه می دهید و رفتار در بازار را یاد می گیرید.
به مرور زمان هر چه بیشتر و بیشتر کار می کنید (و سعی می کنید احساسات خود را کنترل کنید)، به آن عادت می کنید و به تدریج تاثیر احساسات در ترید در زندگی روزمره کم می شود. رسیدن به این نقطه واقعا مهم است، زیرا قطعا نمی خواهید احساسات بر روی معاملات شما تاثیر بگذارد.
9) استراحت کنید
چو اغلب از تلفن همراه، لپ تاپ، نمودارها و توییتر فاصله می گیرد. او می گوید این کار برای حفظ تعادل و سلامت روانی لازم است:
در نهایت باید(این واقعیت را) گفت که دنیای خارج از فضای رمزنگاری نیز وجود دارد. هر چند برخی می گویند وجود ندارد.
10) درست فکر کنید
ملکر می گوید اگر با طرز فکر صحیح ترید کنید، انجام هر معامله را برای خود سودآور می بینید و اجازه می دهید که ضررها کمتر شوند. وی می گوید:
اگر این کار را در طولانی مدت انجام دهید، فقط کمی بیشتر از باخت برنده می شوید.
ملکر می گوید که در این مرحله ضررهای خرد اصلا روی من تاثیر نمی گذارد. وی معتقد است شما باید با طرز فکر و تحلیل درست، زمانی وارد شوید که بیشترین شانس پیروزی را داشته باشید.
11) از سایر اولویت های خود غافل نشوید
به قول ملکر “زندگی کنید.” این به حفظ تعادل روحی و عصبی شما کمک می کند و می تواند وسواس را مهار کند. او می گوید:
من همسر و 2 فرزند دارم. برای من مهم است که پدر غایب یا بَرده آیفون خود نباشم.
12) مدیریت زمان را تمرین کنید
چو می گوید:
مدیریت زمان یک ویژگی کلیدی در هر کاری است که انجام می دهم. در هر ساعتی از خودم میپرسم، اولویت من در این لحظه چیست؟ و درک این اولویت بندی بسیار مهم است.
اگر اولویت او در این ساعت تحقیق در مورد شرکت x باشد، فقط روی آن تمرکز می کند و دیگر قیمت ارزهای رمزنگاری را با وسواس پیگیری نخواهد کرد. برعکس، اگر اولویت او در آن لحظه ترید باشد، تمام تمرکز خود را بر معاملات خواهد گذاشت و نگران سایر موارد نیست. چو می گوید:
بدیهی است که شما نسبت به آنچه در بازار اتفاق می افتد کاملا غافل نیستید، اما تعیین اولویت ها به حفظ تمرکز کمک می کند.
13) زمانی که می خواهید به مطالعه بپردازید، برنامه ریزی کنید
سرمایه گذاری و ترید ارزهای رمزنگاری برای بسیاری فراتر از بررسی قیمت ها و بازار است. باید فناوری آن را درک کرد. فلسفه و تغییرات و بروزرسانی های مداوم در این دنیای جدید بسیار جذاب است. بنابراین چیزهای زیادی برای پیگیری، بررسی و مطالعه وجود دارد. چو به جای خواندن هر توییت یا هر مقاله رمزنگاری که می تواند باعث افزایش اضطراب و کاهش تمرکز از فعالیت فعلی وی شود، آن را در برنامه مطالعاتی خود قرار می دهد و سپس در زمانی که برای مطالعه آن برنامه ریزی کرده، به آن مقاله یا توییت می پردازد و فقط روی آن تمرکز می کند.
14) تلفن همراه را کنار بگذارید
قبل از بیماری کرونا افراد برای صرف غذا به رستوران می رفتند. ملکر می گوید:
در آن شرایط با همسرم شرط کردیم که اگر برای صرف شام به رستوران رفتیم، تلفن همراهم را در اتومبیل بگذارم. وقتی تلفن همراه را در اتومبیلم گذاشته ام، به آن فکر نمی کنم.
از سوی دیگر نظر مخالف این دیدگاه نیز وجود دارد که کاملا متفاوت است.
این دیدگاه می گوید که باید پذیرفت، چیزی به نام تعادل بین کار و زندگی وجود ندارد.
ژئو، ضمن اذعان به این که از نظر اخلاقی حفظ تعادل مهم است، می گوید:
من با این دیدگاه کمی مخالفم. برای افرادی که می خواهند در کاری بهترین شوند، چیزی به نام تعادل کاری وجود ندارد.
وی می افزاید:
برای بهتر شدن گاهی اوقات نمی خوابید. حتی ممکن است دوستان خود را از دست بدهید.
ژئو اعتراف می کند که این می تواند ضرر داشته باشد و شاید به این معنی باشد که به زندگی اجتماعی شما ضربه بزند. او گفت:
اما فرصت های زیادی وجود دارد. ما می توانیم تا زمانی که زنده ایم، استراحت کنیم.
15) در واقعیت وسواس به نوسانات قیمت هرگز از بین نخواهد رفت
حتی با تجربه ترین و متعادل ترین معامله گران و تریدرها اذعان دارند که گاهی اوقات ممکن است تسلیم وسوسه های بررسی هر لحظه قیمت شوند. ملکر می گوید:
به هر حال، هنوز گاهی یک چالش باقی می ماند. شما نمی توانید پیش بینی کنید که بیت کوین کی مطابق پیش بینی شما حرکت خواهد کرد.
زمان شما ارزشمندتر از پول است
این مورد جزو اصول حفظ آرامش نیست و بیشتر یک اصل اساسی و کلی است. در واقع مفهوم این جمله این است:
فراموش نکنید که چه چیزی بیشترین اهمیت را دارد.
ملکر می گوید:
با ارزش ترین درسی که می گیرید این است که هدف پول شما، خرید وقت آزاد است. اینطور نیست که بتوانید زمان بیشتری را صرف کسب درآمد کنید. ترید و معامله باید یکی از فرصت های نادری باشد که اگر در آن موفق شوید، برای ثروتمند کردن شخص دیگری کار نکرده اید.
به عبارت دیگر اگر 24 ساعت و 7 روز هفته به نمودار ارزهای رمزنگاری خیره شوید و آنها را تحلیل کنید و هرگز کار دیگری در زندگی انجام ندهید، آیا واقعا سیستم را شکست داده اید؟ آیا واقعا برنده شدید؟ ملکر می گوید:
اگر پول شما وقت بیشتری برایتان نمی خرد، مشغول کار اشتباهی هستید.