زک‌اِکس‌بی‌تی (ZachXBT)، محقق حوزه ارز رمزنگاری، از کنفرانس Token2049 به خاطر نداشتن دقت کافی در بررسی سوابق حامیان مالی انتقاد کرد. او هشدار داد که رسیدن به جایگاه «اسپانسر پلاتینیوم» به‌تنهایی نشان‌دهنده اعتبار یا قابل اعتماد بودن یک پروژه نیست. زک‌اِکس‌بی‌تی همچنین به چند اسپانسر اشاره کرد که با وجود داشتن این عنوان، بعداً مشخص شد سابقه‌ای مشکوک یا غیرشفاف داشته‌اند.
پروژه‌های جی‌پکس (JPEX) و هایپرورس (HyperVerse) با حمایت مالی از این رویداد، تلاش کردند تا خود را معتبر و قابل اعتماد جلوه دهند. اما پس از مدتی مشخص شد که هر دو پروژه تحت تحقیقات مربوط به پرونده‌های کلاهبرداری قرار گرفته و در نهایت سقوط کردند. این اتفاق باعث از دست رفتن میلیاردها دلار سرمایه سرمایه‌گذاران شد.
از نشانه‌های هشداردهنده پروژه‌های ارز رمزنگاری مشکوک می‌توان به تیم‌های ناشناس، نقدینگی پایین، تبلیغات مبالغه‌آمیز، ساختار ضعیف توکنومیکس و فهرست شدن در صرافی‌های کوچک و کمتر شناخته‌شده اشاره کرد.
دلیل اصلی ادامه فعالیت این ارزها عمدتاً سفته‌بازی، تبلیغات گسترده اینفلوئنسرها و حمایت پرشور دنبال‌کنندگان است، نه نوآوری واقعی. این موضوع نشان می‌دهد که چگونه غیرقابل پیش‌بینی بودن بازار ارزهای رمزنگاری بقای آنها را تضمین می‌کند.
در بازار غیرقابل پیش‌بینی ارزهای رمزنگاری، برخی ارزها علیرغم مواجهه با چالش‌هایی مانند اختلافات، سقوط شدید قیمت یا نداشتن ارزش واقعی، به فعالیت خود ادامه می‌دهند. این دارایی‌ها که اغلب به پروژه‌های مشکوک معروف‌اند، همچنان طرفداران زیادی دارند. این توجه مستمر اغلب ناشی از هیجان سفته‌بازی، پشتوانه قوی جامعه و جذابیت کسب سودهای سریع است.
این مطلب ضمن بررسی دلایل تداوم فعالیت برخی ارزهای دیجیتال با وجود ماهیت مشکوک آنها، به معرفی پنج پروژه‌ای می‌پردازد که همچنان توجه سرمایه‌گذاران را جلب می‌کنند. همچنین، با تحلیل عوامل مؤثر در ادامه فعالیت و محبوبیت این پروژه‌ها، راهکارهایی برای محافظت معامله‌گران تازه‌کار در برابر آنها ارائه می‌دهد.
دلایل تداوم فعالیت ارزهای مشکوک علیرغم موانع موجود
با وجود فاندامنتال ضعیف، بسیاری از ارزهای رمزنگاری مشکوک همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند. در حالی که اغلب این پروژه‌ها به سرعت از بازار حذف می‌شوند، برخی دیگر به دلایل خاصی دوام آورده و برای مدت کوتاهی نیز رشد می‌کنند. این عوامل به شرح زیر هستند:
معاملات سفته‌بازی: نوسانات شدید قیمت معامله‌گران ریسک‌پذیر را که به دنبال سود سریع هستند جذب می‌کند.
حامیان وفادار: گروه‌هایی از طرفداران که به واسطه علاقه یا خاطرات گذشته، به حمایت از این پروژه‌ها ادامه می‌دهند و باعث بقای آنها می‌شوند.
نقدینگی پایین بازار: وقتی حجم معاملات پایین است، سرمایه‌گذاران بزرگ یا اعضای تیم توسعه می‌توانند قیمت‌ها را کنترل کنند و این موضوع باعث جذب معامله‌گران ریسک‌پذیر می‌شود.
هیجانات مقطعی: ترندهای موقتی شبکه‌های اجتماعی، حمایت اینفلوئنسرها و انتشار اخبار غیرمنتظره می‌تواند به طور موقت توجه به این ارزها را افزایش دهد.
۵ ارز رمزنگاری مشکوک که همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند
زک‌اِکس‌بی‌تی درباره چند اسپانسر کنفرانس TOKEN2049 بحث کرد که با وجود عملکرد غیرشفاف هنوز فعال هستند. او این پروژه‌ها را مشکوک معرفی کرده است.
اسپیس‌کوین (SPACE)
شروع فعالیت: اسپیس‌کوین توسط شرکت گلووا در سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۵ راه‌اندازی شد و اسپانسر اصلی کنفرانس Token2049 بود. هدف این پروژه، ایجاد اولین شبکه زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز جهان (DePIN) است که با استفاده از ماهواره‌ها کار می‌کند. اسپیس‌کوین ادعا می‌کند این شبکه ماهواره‌ای غیرمتمرکز، اینترنت نسل پنجم (5G) را به ۲.۹ میلیارد نفر در سراسر جهان که هنوز به اینترنت دسترسی ندارند، ارائه خواهد داد و به این ترتیب تمام نقاط جهان را به هم متصل می‌کند.
حواشی: زک‌اِکس‌بی‌تی اسپیس‌کوین را به استفاده از ربات‌ها متهم کرده و آن را غیرقابل اعتماد دانسته است. او درباره اعتبار این پروژه تردید دارد.
دلایل مشکوک بودن: نگرانی‌هایی در مورد اسپیس‌کوین وجود دارد. برای مثال، این پروژه ادعا می کند که قراردادهای هوشمند خود را به‌صورت مستقل مورد بررسی و ممیزی قرار داده است، اما نام شرکت یا تیم ممیزی‌کننده را اعلام نکرده و هیچ گزارش رسمی و قابل استنادی از آن منتشر نکرده است. همچنین، هیچ سند قابل تاییدی در مورد پرتاب ماهواره‌ها وجود ندارد.
دلایل ادامه فعالیت: تلاش‌های گسترده تبلیغاتی، حمایت مالی از کنفرانس‌ها و جذابیت سفته‌بازی، همراه با جامعه‌ای وفادار و توجه رسانه‌ها، باعث حفظ فعالیت محدود معاملات این پروژه می‌شوند.
جوکوین (JuCoin)
شروع فعالیت: جوکوین، که قبلاً جوبی نام داشت، یک صرافی ارز رمزنگاری مستقر در سنگاپور است که در سال ۲۰۱۳ تاسیس شد. این صرافی توکنی به نام JU دارد و خدمات امور مالی متمرکز و غیرمتمرکز (CeDeFi) ارائه می دهد.
حواشی: زک‌اِکس‌بی‌تی با اشاره به تغییرات مکرر در ساختار مالکیت، نام و رویکردهای نظارتی جوکوین، این پروژه را یکی از اسپانسرهای پلاتینیوم مشکوک در کنفرانس Token2049 توصیف کرد.
دلایل مشکوک بودن: جوکوین در بسیاری از بازارهای بزرگ و دارای مقررات سختگیرانه، از جمله ایالات متحده و اتحادیه اروپا، تحت نظارت نهادهای مالی قرار ندارد. اگرچه این پلتفرم برای دریافت مجوز در تایوان درخواست داده، در حال حاضر فقط تحت نظارت نهاد پولی سنگاپور فعالیت می‌کند. نبود چارچوب‌های نظارتی معتبر، موجب تردیدهایی درباره اعتبار آن شده است.
دلیل ادامه فعالیت: بقای این پروژه ناشی از سفته‌بازی کاربران و تبلیغات گسترده پروژه برای تشویق به خرید و فروش توکن است، که باعث حفظ فعالیت آن در بازار می‌شود.
ویکس (Weex)
شروع فعالیت: ویکس یک پلتفرم معاملات آتی ارز رمزنگاری ثبت‌شده در سنگاپور است که از سال ۲۰۱۸ فعالیت می‌کند و امکان انجام معاملات ناشناس به همراه ارائه مشوق‌های جایزه را برای کاربران فراهم می‌کند.
حواشی: ویکس تحت نظارت هیچ نهاد مالی رسمی و معتبر با قوانین سختگیرانه قرار ندارد.
دلایل مشکوک بودن: در شبکه‌های اجتماعی گزارش‌هایی مبنی بر رفتارهای غیرعادی این صرافی، از جمله مسدود شدن ناگهانی حساب‌ها و مشکلات غیرمنتظره در فرایند احراز هویت (KYC)، منتشر شده است.
دلیل ادامه فعالیت: جذابیت معاملات آتی و تمایل سرمایه‌گذاران به فرصت‌های پرریسک و پر بازده، به حفظ حجم معاملات این پلتفرم کمک می‌کند. افزون بر این، تبلیغات گسترده و مداوم در جذب کاربران جدید نقش بسزایی داشته و استمرار فعالیت آن را تضمین می‌کند.
دی‌دبلیو‌اف (DWF)
شروع فعالیت: DWF اسپانسر پلاتینیوم در Token2049 بود. به گفته زک‌اِکس‌بی‌تی این یک بازارساز مشکوک است که در بیش از ۶۰ صرافی فعالیت می‌کند و در سرمایه‌گذاری‌های بزرگ مشارکت دارد. اطلاعات کمی درباره سابقه و تیم این شرکت به صورت عمومی در دسترس است.
حواشی: این شرکت به‌دلیل اتهاماتی مانند معامله‌شویی (wash trading) در نقش بازارساز و همچنین اتهام کلاهبرداری راگ‌پول در فهرست زک‌اِکس‌بی‌تی قرار گرفته است.
دلایل مشکوک بودن: شرکت Vite Labs در تاریخ ۲۷ مارس ۲۰۲۵ اعلام کرد که بودجه توسعه آنها عملاً به دلیل اقدامات بازارساز DWF و تصمیم بایننس برای حذف این پروژه از فهرست، از بین رفته است. تیم توسعه این اقدام را مصداقی از کلاهبرداری «راگ‌پول» توصیف کرد.
دلایل ادامه فعالیت: حضوردر قالب اسپانسر در رویدادها و کنفرانس‌های معتبر، تبلیغات هدفمند و ایجاد فضای هیجانی پیرامون فهرست شدن در صرافی‌ها باعث شده این پروژه همچنان بخشی از حجم معاملات خود را حفظ کند و در بازار فعال بماند.
بیت‌یونیکس (Bitunix)
شروع فعالیت: بیت‌یونیکس که حدود سال ۲۰۲۱ تاسیس شده، یک صرافی ارز رمزنگاری ثبت شده در سنت وینسنت و گرنادین‌ها است. این صرافی خدمات معاملات اسپات و آتی را ارائه می‌دهد.
حواشی: صرافی بیت‌یونیکس به دلیل ارائه خدمات به مشتریان کره‌ای بدون اخذ مجوزهای قانونی، تحت نظارت واحد اطلاعات مالی کره جنوبی قرار گرفته است. این موضوع موجب شده تا زک‌اِکس‌بی‌تی آن را مشکوک قلمداد کند.
دلایل مشکوک بودن: به دلیل اینکه نهادهای قانونی کمتر روی این صرافی نظارت دارند و ساختار داخلی آن واضح نیست، نمی‌توان به آن اعتماد کامل کرد.
دلایل ادامه فعالیت: تداوم فعالیت این صرافی به خاطر حجم قابل‌توجه معاملات آن بوده که از فهرست‌کردن آلت‌کوین‌های خاص، ارائه مشوق‌های مالی و مشارکت معامله‌گران سفته‌باز با هدف کسب سود کوتاه‌مدت ناشی می‌شود.
آلت کوین ها چه هستند؟آنچه باید درباره آنها بدانید
پروژه‌های پیشین با سابقه مشکوک در نقش اسپانسر
جی‌پکس
صرافی جی‌پکس در کنفرانس Token2049 در سنگاپور، با پرداخت ۷۰ هزار دلار به عنوان اسپانسر پلاتینیوم شرکت کرد تا برای خود اعتبار کسب کند. اما پس از صدور هشدارهای نهادهای نظارتی هنگ‌کنگ در اواسط سپتامبر ۲۰۲۳، این صرافی کنفرانس را در روز دوم ترک کرد.
سپس، صرافی جی‌پکس برداشت‌ها را متوقف نمود و برای تراکنش‌های ۱,۰۰۰ تتر، کارمزدی معادل ۹۹۹ تتر تعیین کرد. این اقدام باعث بروز موجی از شکایات کاربران شد. مقامات چند تن از اعضای این صرافی را دستگیر کردند، دارایی‌های مربوطه را مسدود نمودند و خسارت سرمایه‌گذاران را بیش از یک میلیارد دلار هنگ‌کنگ ارزیابی کردند.
هایپرورس
هایپرورس چندین جشن بزرگ و پرهزینه برگزار کرد. از جمله آنها می‌توان به مهمانی‌ای اشاره کرد که هزینه هر شرکت‌کننده در آن ۳,۵۰۰ دلار بود و روی کشتی تفریحی بزرگی به ارزش ۴۰ میلیون دلار در فلوریدا برگزار شد. در این مراسم، رپر مشهور ریک راس (Rick Ross) نیز حضور داشت. هدف از این جشن‌ها معرفی هایپرورس به‌عنوان یک پلتفرم معتبر در حوزه ارزهای رمزنگاری و متاورس بود. این شرکت همچنین ادعا می‌کرد که در حال ساخت «دنیای مجازی کامل» است و به سرمایه‌گذاران سراسر جهان وعده بازده روزانه می‌داد.
با این حال، نهادهای نظارتی ایالات متحده بعدها فاش کردند که هایپرورس یک طرح پانزی بوده و حدود ۱.۸۹ میلیارد دلار از سرمایه‌گذاران کلاهبرداری کرده است. استیون لوئیس و برندا چونگا از عوامل اصلی این پروژه بودند که کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا آنها را به اتهام راه‌اندازی طرح کلاهبرداری هرمی تحت پیگرد قانونی قرار داد.
طرح پانزی چیست و چگونه می توان آن را تشخیص داد؟
مواردی که معامله‌گران مبتدی باید به آن توجه کنند
برای افرادی که به تازگی وارد بازار ارزهای رمزنگاری شده‌اند، شناسایی به موقع ارزهای مشکوک می‌تواند از وارد آمدن زیان مالی و فشارهای روانی جلوگیری کند. در ادامه، مهم‌ترین عوامل قابل توجه در ارزیابی یک ارز فهرست شده‌اند:
بررسی پیشینه تیم و سوابق پروژه: به نشانه‌های هشداردهنده‌ای از قبیل ناشناس بودن اعضای تیم توسعه، تغییرات مکرر در نام یا فقدان همکاری با شرکای معتبر توجه کنید.
بررسی دقیق روش‌های بازاریابی: باید نسبت به ارزهایی که از طریق تبلیغات گسترده و پررنگ، شامل استفاده از محتوای طنزآمیز در شبکه‌های اجتماعی، حمایت مالی اینفلوئنسرها و ادعاهای غیرواقعی مانند «بازده تضمینی صد برابر» معرفی می‌شوند، احتیاط کنید.
ارزیابی میزان نقدشوندگی: ارزهایی که حجم معاملات پایینی دارند یا مالکیت آنها در اختیار تعداد محدودی است، بیشتر در معرض دستکاری قیمت توسط دارندگان بزرگ قرار می‌گیرند.
بررسی توکنومیکس: به علائم هشداردهنده‌ای مانند عرضه بسیار زیاد توکن، فرآیندهای نامشخص توکن‌سوزی یا تخصیص نامتناسب توکن به اعضای تیم توسعه توجه کنید؛ این موارد می‌توانند احتمال دستکاری قیمت یا کلاهبرداری را افزایش دهند.
بررسی عرضه ارز رمزنگاری و سه مفهوم رایج آن در بازار
بررسی فهرست شدن در صرافی: ارزهایی که فقط در صرافی‌های کمتر شناخته‌شده یا بدون نظارت کافی فهرست شده‌اند، معمولاً اطلاعات شفافی ارائه نمی‌دهند و ریسک سرمایه‌گذاری در آنها بالاتر است.
تحقیق در مورد مشکلات گذشته: پیش از سرمایه‌گذاری، سوابق ارز رمزنگاری را بررسی کنید تا اطمینان حاصل شود که در گذشته با مشکلاتی همچون توقف برداشت‌ها، گزارش کلاهبرداری یا هشدارهای نهادهای نظارتی مواجه نبوده است.
استفاده از ابزارهای معتبر و تنوع سرمایه‌گذاری‌ها: از ابزارهای معتبر برای تحلیل فعالیت‌ها استفاده کنید و سرمایه‌گذاری‌های خود را متنوع نمایید. به جای اتکا صرف به توصیه اینفلوئنسرها یا نمودارها، با بهره‌گیری از داده‌های بلاک‌چین، فعالیت کیف‌پول‌ها را رصد کنید تا ریسک سرمایه‌گذاری کاهش یابد.
ارزهای مشکوک فرصت سرمایه‌گذاری واقعی نیستند و بیشتر به عنوان هشداردهنده عمل می‌کنند. این ارزها با وعده سودهای کلان سرمایه‌گذاران را جذب می‌کنند، اما معمولاً دارای طرح‌های دستکاری، تیم ناشناس و فاندامنتال ضعیف هستند. اما این پروژه‌ها به دلیل ماهیت غیرقابل پیش‌بینی و جامعه‌محور بازار ارزهای رمزنگاری، همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
نظرات بسته شده است.