دلیل محبوبیت ناگهانی زیکش در نوامبر ۲۰۲۵

قیمت زیکش (ZEC) طی چند هفته بیش از ۱۰ برابر رشد کرد و برای مدت کوتاهی به جمع ارزهای بزرگ با ارزش بازار بیش از ۱۰ میلیارد دلار پیوست.

زیکش در اواسط نوامبر به پربازدیدترین دارایی در صرافی کوین‌بیس تبدیل شد و حتی بیت‌کوین و ریپل را پشت سر گذاشت. عواملی همچون هاوینگ ۲۰۲۴، افزایش عرضه نگهداری شده در آدرس‌های محافظت‌شده و به روزرسانی  NU6.1 ، روند صعودی این ارز را تقویت کرده‌اند.
بیت کوین چیست؟ آموزش کامل بیت کوین

رشد قابل توجه زیکش در چرخه فعلی

انتظار نمی‌رفت که زیکش در این چرخه بازارمحبوب و خبرساز شود. طی چند سال گذشته، این ارز متمرکز بر حریم خصوصی در حاشیه باقی مانده بود، در حالی که بیشتر توجه‌ها به بیت‌کوین، اتریوم، ریپل و میم‌کوین‌ها معطوف بود.

زیکش تنها در چند روز به بالای فهرست جستجوهای کوین‌بیس رسید. تصویری که تور تورنس (مشاور زیکش) به اشتراک گذاشته نشان می‌دهد که ZEC حدود ۵۲,۰۰۰ بار در این پلتفرم جستجو شده است. در حالی که میزان جستجوها برای ریپل و بیت‌کوین به ترتیب حدود ۴۱,۰۰۰ و ۳۹,۰۰۰ بار بوده است.

ده‌ها هزار نفر در یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های ارز رمزنگاری، عبارت «زیکش» را جستجو کرده‌اند. این حجم از جستجو میزان علاقه معامله‌گران خرد به زیکش را نشان می‌دهد.

در شبکه‌های اجتماعی مثل ایکس و ردیت هم تعداد افرادی که درباره زیکش صحبت می‌کردند افزایش یافت. مجموع این اتفاقات نشان می‌دهد که نوامبر، ماهی بود که زیکش دوباره توجه معامله‌گران خرد را جلب کرد.

قیمت ZEC طی سال گذشته بیش از 1000 درصد افزایش داشته و برای مدت کوتاهی به جمع ارزهای بزرگ بازگشت. حالا این سوال مطرح شده که زیکش چگونه در یک ماه از کم‌توجه‌ترین دارایی به پربازدیدترین تبدیل شد؟

دلیل کم‌توجهی به زیکش

زیکش در سال ۲۰۱۶ و با حداکثر عرضه ۲۱ میلیون کوین راه‌اندازی شد. این شبکه بر پایه فناوری پیشرفته «اثبات دانش صفر» ساخته شده و به کاربران اجازه می‌دهد تراکنش‌ها را به دو شکل انجام دهند:۱. شفاف، مانند بیت‌کوین، که همه چیز مشخص است.۲. مخفی، که مقدار و آدرس فرستنده و گیرنده پنهان می‌ماند، اما شبکه همچنان می‌تواند صحت تراکنش را تایید کند.
سه مفهوم مهم عرضه و تفاوت‌هایشان که هر تریدر باید بداند

برای مدتی، زیکش یک «پروژه علمی با ارزش» تلقی می‌شد و متخصصان بزرگ رمزنگاری و طرفداران حریم خصوصی از آن حمایت می کردند.

بعد از مدتی، توجه‌ها به زیکش کم‌تر شد. با افزایش نظارت قانون‌گذاران بر ارزهای رمزنگاری متمرکز بر حریم خصوصی، چند صرافی بزرگ معاملات آن‌ها را محدود کرده یا از فهرست خود حذف کردند. در این شرایط، کسانی که حریم خصوصی برایشان اهمیت زیادی داشت، به سراغ مونرو رفتند.

رتبه زیکش در جدول ارزهای رمزنگاری سقوط کرد، حجم معاملات روزانه آن کاهش یافت و بحث‌ها پیرامونش در شبکه‌های اجتماعی کم‌رنگ شد. تا اوایل ۲۰۲۴، با وجود پشت سر گذاشتن دو هاوینگ و چند به‌روزرسانی شبکه، زیکش برای سرمایه‌گذاران بیشتر شبیه یک ارز قدیمی و از مد افتاده بود تا یک گزینه جذاب سرمایه‌گذاری.

بازگشت آهسته زیکش : اثر هاوینگ‌ها، تراکنش‌های مخفی و تغییرات مدیریتی

افزایش قیمت زیکش در نوامبر بی‌دلیل نبود. این ارز در دو سال گذشته  به آرامی خودش را آماده کرده و تغییراتی را اعمال کرده تا بتواند جایگاه و جذابیتش را در بازار بهتر کند، در حالی که بیشتر سرمایه‌گذاران اصلاً توجهی به آن نداشتند.

هاوینگ زیکش در ۲۳ نوامبر ۲۰۲۴ رخ داد و پاداش استخراج هر بلاک را از ۳.۱۲۵ به ۱.۵۶۲۵ زیکش کاهش داد، به طوری که تعداد کوین‌های جدید روزانه از حدود ۳,۶۰۰ به حدود ۱,۸۰۰ رسید. با توجه به اینکه سقف کل زیکش ۲۱ میلیون کوین است و برنامه هاوینگ‌ها بعد از به‌روزرسانی Blossom منظم‌تر شده، بخشی از جامعه زیکش شروع به صحبت درباره آن به عنوان یک «دارایی  قابل اعتماد و پایدار» کردند.

در واقع، نحوه استفاده از زیکش هم تغییر کرده است. طبق تحقیقات کوین‌بیس، تعداد توکن‌های ZEC که در آدرس‌های مخفی (محافظت شده) نگهداری می‌شوند طی یک سال گذشته از حدود ۱.۷ میلیون به حدود ۴.۵ میلیون کوین افزایش یافته است. جالب اینکه بیش از ۱ میلیون کوین فقط در طول سه هفته به این آدرس‌های مخفی انتقال داده شده‌اند.

در کل، بیش از ۲۷ درصد از عرضه در گردش ZEC اکنون در آدرس‌های مخفی نگهداری می‌شود و طبق آمارهای دیگر، مقدار کوین‌های محافظت‌شده به طور موقت از ۵ میلیون فراتر رفته است. این نشان می‌دهد که کاربران فقط برای خرید و فروش کوتاه‌مدت معامله نمی‌کنند.

همزمان، ساختار جدید تأمین مالی و مدیریت شبکه زیکش فعال شد. به‌روزرسانی NU6.1 که در ۲۴ نوامبر ۲۰۲۵ اجرا شد، ۸ درصد از پاداش هر بلاک را به کمک‌های مالی جامعه و ۱۲ درصد را به یک صندوق تحت کنترل دارندگان ZEC اختصاص می‌دهد. این یعنی دارندگان ZEC می‌توانند به طور رسمی تصمیم بگیرند که میلیون‌ها دلار سرمایه توسعه تا هاوینگ بعدی در سال ۲۰۲۸ چگونه هزینه شود.

توجه به حریم خصوصی، سوءاستفاده از مونرو و قوانین جدید مبارزه با پولشویی

بعد از حمله ۵۱ درصدی به مونرو که باعث شد اعتماد معامله‌گران به آن کاهش یابد، بحث حریم خصوصی دوباره داغ شد. تحلیل‌گران به دنبال یک ارز جایگزین بودند که مدیریت فعالی داشته باشد و بتواند به‌روزرسانی‌هایش را به راحتی انجام دهد. بنابراین، زیکش با به‌روزرسانی برنامه‌ریزی شده شبکه و هاوینگ پیش روی خود، گزینه مناسبی برای آنها بود.

علاوه بر این، نهادهای نظارتی نظارت خود بر جریان‌های مالی غیرشفاف را بیشتر کردند. قوانین جدید مبارزه با پولشویی، کنترل سخت‌تر تراکنش‌ها و بررسی بیشتر میکسرها باعث شد دیگر حفظ حریم خصوصی کامل دشوار باشد. در مقابل، مدل زیکش که حریم خصوصی اختیاری و کلیدهای قابل بررسی ارائه می‌دهد، برای مؤسساتی که به دنبال رعایت قوانین بودند، مناسب‌تر به نظر می‌رسید.

وقتی که مونرو با مشکلاتی مواجه شد و موضوع حریم خصوصی دوباره اهمیت پیدا کرد، زیکش توانست خود را به عنوان یک ارز حریم خصوصی مطمئن و قانونی معرفی کند. این اتفاق درست زمانی رخ داد که معامله‌گران به دنبال فرصت بعدی برای سرمایه‌گذاری بودند.

رشد حبابی یا افزایش واقعی؟

اگر فقط به نمودار نگاه کنید، ممکن است فکر کنید افزایش ZEC، یک رشد حبابی بوده است. از اواخر سپتامبر تا اوایل نوامبر، قیمت ZEC از زیر ۷۰ دلار به بالای ۷۰۰ دلار رسید؛ یعنی در فصل پاییز بیش از ۱۰۰۰ درصد رشد کرد و فقط در یک ماه بیش از ۵۰۰ درصد بالا رفت. سپس، قیمت حدود ۳۰ درصد  از این اوج سقوط کرد.

طبق گزارش کوین‌بیس، حجم معاملات قراردادهای آتی زیکش در ۷ نوامبر به حدود ۱۰ میلیارد دلار رسید و پلتفرم‌های مشتقات هم اعلام کردند که با هجوم معامله‌گران، میزان موقعیت‌های باز در حال افزایش است.  کسانی که دوره‌های رشد هیجانی آلت‌کوین‌ها را تجربه کرده‌اند می‌دانند که چنین نشانه‌هایی معمولاً زمانی ظاهر می‌شوند که بازار پر از معامله‌گران سفته‌باز است.

اما می‌توان گفت که افزایش قیمت زی‌کش در نوامبر، بیشتر یک روند صعودی واقعی بوده تا یک رشد هیجانی و حبابی. بعد از هاوینگ ۲۰۲۴، عرضه جدید ZEC نصف شده، بیش از یک‌چهارم کوین‌ها در حالت محافظت‌شده قرار دارند، و به‌روزرسانی NU6.1 هم یک روش شفاف و مشخص برای استفاده از سرمایه توسعه تا هاوینگ بعدی معرفی کرده است.

برخی تحلیل‌گران معتقدند که اگر این فاندامنتال‌ها پابرجا بمانند، هر کاهش شدید قیمت ممکن است فقط یک اصلاح طبیعی در محدوده بالاتر باشد. با این حال، هنوز مشخص نیست که چه اتفاقی خواهد افتاد. سخت‌ترین کار هم این است که بتوان فهمید چه چیزی واقعی است و چه چیزی فقط شایعه یا هیجان است.

منابع:

• Cointelegraph