۹۳٪ از کل بیت‌کوین‌ها تا کنون استخراج شده‌اند؛ بیت کوین ارزشمندتر از طلا
عرضه کل بیت‌کوین به‌صورت کد نویسی شده برابر با ۲۱ میلیون BTC است؛ این سقف ثابت فقط با تغییرات اساسی اجماع در پروتکل شبکه قابل تغییر است. این محدودیت، بخشی کلیدی از ارزش بیت‌کوین به‌عنوان یک دارایی ضد تورمی است.
بیت کوین چیست؟ آموزش کامل بیت کوین
چقدر بیت‌کوین برای استخراج باقی مانده است؟
تا ماه مه ۲۰۲۵، حدود ۱۹.۶ میلیون بیت‌کوین استخراج شده‌اند؛ یعنی حدود ۹۳.۳٪ از کل عرضه. این بدان معناست که تنها حدود ۱.۴ میلیون بیت‌کوین باقی مانده که آن‌ها نیز به‌آرامی استخراج خواهند شد.
استخراج بیت کوین چیست؟ بهترین دستگاه های استخراج بیت کوین کدامند؟
علت این توزیع نابرابر، ساختار انتشار نمایی بیت‌کوین است که تحت تأثیر رویدادی به نام “هاوینگ” (halving) قرار دارد. هنگام راه‌اندازی بیت‌کوین در سال ۲۰۰۹، پاداش استخراج هر بلاک ۵۰ بیت‌کوین بود. هر ۲۱۰,۰۰۰ بلاک (تقریباً هر چهار سال) این پاداش نصف می‌شود.
هاوینگ بیت کوین چیست و چه تاثیری بر قیمت بیت کوین خواهد داشت؟
به‌دلیل بالا بودن پاداش در سال‌های ابتدایی، تا پایان سال ۲۰۲۰، بیش از ۸۷٪ از کل بیت‌کوین‌ها استخراج شده بودند. با هر هاوینگ، نرخ عرضه جدید به‌شدت کاهش می‌یابد و استخراج باقی‌مانده ۶.۷٪ بیت کوین بیش از یک قرن طول خواهد کشید.
طبق تخمین‌ها، ۹۹٪ از بیت‌کوین‌ها تا سال ۲۰۳۵ استخراج خواهند شد، اما آخرین بخش‌ها یا آخرین ساتوشی‌ها، تا حدود سال ۲۱۴۰ به‌دلیل ساختار کاهشی پاداش‌ها، استخراج خواهند شد.
این کاهش عرضه برنامه‌ریزی‌شده در کنار سقف عرضه تغییرناپذیر، بیت‌کوین را مشابه با کالاهایی مانند طلا کرده؛ اما از طلا قابل پیش‌بینی‌تر است: عرضه طلا سالانه حدود ۱.۷٪ رشد می‌کند، در حالی که نرخ عرضه بیت‌کوین به‌صورت شفاف رو به کاهش است.
فراتر از سقف عرضه: چگونه کوین‌های گم‌شده، بیت‌کوین را از آنچه تصور می‌شود نایاب‌تر می‌کنند؟
گرچه بیش از ۹۳٪ از کل بیت‌کوین‌ها استخراج شده‌اند، این بدان معنا نیست که همه آن‌ها در گردش هستند. بخش بزرگی از آن‌ها به دلایل مختلف مانند فراموشی رمز عبور، گم شدن کیف پول‌ها، نابودی هارد دیسک‌ها یا عدم استفاده مجدد توسط کاربران اولیه، برای همیشه از دست رفته‌اند.
براساس تخمین‌های شرکت‌هایی مثل Chainalysis و Glassnode، بین ۳.۰ تا ۳.۸ میلیون BTC — یعنی حدود ۱۴٪ تا ۱۸٪ از کل عرضه — به‌احتمال زیاد برای همیشه از دست رفته‌اند. این شامل آدرس‌های غیرفعال بزرگی مانند آدرسی که گمان می‌رود متعلق به ساتوشی ناکاموتو باشد نیز می‌شود که به‌تنهایی بیش از ۱.۱ میلیون بیت‌کوین دارد.
بنابراین، عرضه واقعی بیت‌کوین در گردش احتمالاً بین ۱۶ تا ۱۷ میلیون کوین است، نه ۲۱ میلیون. و از آنجا که بیت‌کوین ذاتاً غیرقابل بازگشت است، کوین‌های از دست رفته برای همیشه از عرضه خارج می‌شوند.
برخلاف بیت‌کوین، بیشتر طلای جهان (حدود ۸۵٪) استخراج شده، اما تقریباً همه آن هنوز در گردش است یا در خزانه‌ها، جواهرات، صندوق‌های ETF و بانک‌های مرکزی نگهداری می‌شود. طلا را می‌توان دوباره ذوب و بازیافت کرد، اما بیت‌کوین از دست رفته قابل بازیابی نیست.
این ویژگی باعث کم‌یابی افزایشی بیت‌کوین می‌شود. عرضه‌ای که نه‌تنها دیگر رشد نمی‌کند بلکه به‌مرور کاهش می‌یابد.
در نتیجه، بیت‌کوین وارد مرحله‌ای پولی مشابه طلا شده: عرضه پایین، تمرکز بالای مالکیت و حساسیت بالا به تقاضا. اما بیت‌کوین فراتر می‌رود؛ سقف عرضه‌اش تغییرناپذیر است، شکل از دست رفتن آن دائمی است و توزیع آن به‌طور عمومی قابل مشاهده است.
این ویژگی‌ها ممکن است منجر به پیامدهایی مثل:
- نوسان قیمتی بیشتر به‌دلیل کاهش عرضه قابل معامله
- تمرکز ارزش بلندمدت در دست کاربرانی که همچنان کلیدهای خصوصی خود را ایمن نگه می‌دارند
- ایجاد ارزش بالاتر برای بیت‌کوین‌های در دسترس و قابل معامله نسبت به کوین‌های غیرفعال
در شرایط خاص، حتی ممکن است دو دسته از بیت‌کوین‌ها شکل بگیرد: “BTC قابل گردش” و “BTC غیرقابل دسترسی” که دسته اول اهمیت اقتصادی بیشتری پیدا می‌کند، به‌خصوص در زمان کاهش نقدینگی یا فشارهای اقتصادی کلان.
وقتی کل بیت‌کوین استخراج شود چه اتفاقی می‌افتد؟
با کاهش پاداش بلاک، این فرض رایج وجود دارد که امنیت شبکه کاهش می‌یابد، اما اقتصاد استخراج بسیار تطبیق‌پذیرتر و مقاوم‌تر از این حرف‌هاست.
استخراج بیت‌کوین تحت یک چرخه بازخورد خودتنظیم‌شونده عمل می‌کند: اگر استخراج سودآور نباشد، ماینرها خارج می‌شوند و شبکه سختی استخراج را کاهش می‌دهد. هر ۲۰۱۶ بلاک (حدود هر دو هفته)، شبکه سختی را مجدد تنظیم می‌کند تا زمان تولید بلاک حدود ۱۰ دقیقه باقی بماند.
بنابراین اگر قیمت بیت‌کوین کاهش یابد یا پاداش خیلی کم شود، ماینرهای ناکارآمد خارج می‌شوند، سختی کاهش می‌یابد و استخراج برای ماینرهای باقی‌مانده سودآور می‌شود. این چرخه شبکه را پایدار نگه می‌دارد.
این سازوکار پیش‌تر هم امتحان خود را پس داده: پس از ممنوعیت استخراج در چین در سال ۲۰۲۱، نرخ هش شبکه بیش از ۵۰٪ کاهش یافت اما بیت‌کوین بدون وقفه به کار خود ادامه داد و نرخ هش در عرض چند ماه بازیابی شد.
نکته مهم این است که مقدار پاداش مهم نیست، بلکه سودآور بودن آن نسبت به هزینه‌ها اهمیت دارد. تا زمانی که قیمت بازار هزینه استخراج را توجیه کند، ماینرها فعال باقی می‌مانند.
حتی در آینده‌ای دور که پاداش بلاک تقریباً صفر شود، احتمالاً شبکه با ترکیبی از کارمزد تراکنش‌ها، مشوق‌های پایه‌ای و بهره‌وری زیرساختی محافظت خواهد شد. اما تا آن زمان، سیستم فعلی همچنان یکی از پایدارترین اجزای طراحی بیت‌کوین باقی می‌ماند.
آینده استخراج بیت‌کوین: مصرف انرژی
این تصور که افزایش قیمت بیت‌کوین منجر به مصرف بی‌پایان انرژی می‌شود، نادرست است. در واقع، استخراج با سودآوری محدود می‌شود، نه صرفاً قیمت.
با کاهش پاداش، ماینرها به سمت حاشیه سود کمتر سوق داده می‌شوند و در نتیجه به دنبال ارزان‌ترین و پاک‌ترین انرژی‌ها می‌روند. از زمان ممنوعیت چین، نرخ هش به مناطقی مانند آمریکای شمالی و اروپای شمالی منتقل شده است که در آنجا از منابع تجدیدپذیر مانند برق آبی و بادی استفاده می‌شود.
براساس داده‌های مرکز کمبریج برای تامین مالی جایگزین، بین ۵۲٪ تا ۵۹٪ استخراج بیت‌کوین اکنون با انرژی‌های تجدیدپذیر یا با کربن پایین انجام می‌شود.
قوانین نیز این روند را تقویت می‌کنند؛ برخی کشورها برای استخراج با انرژی پاک مشوق ارائه می‌دهند یا استفاده از سوخت فسیلی را جریمه می‌کنند.
همچنین تصور اینکه قیمت بالاتر بیت‌کوین لزوماً منجر به مصرف بیشتر انرژی می‌شود، نادرست است. افزایش ماینرها باعث سخت‌تر شدن استخراج و کاهش حاشیه سود می‌شود، بنابراین انرژی مصرفی کنترل می‌شود.
در نهایت، استخراج مبتنی بر منابع تجدیدپذیر چالش‌هایی دارد، اما آینده‌ای که در آن استخراج بی‌پایان و وابسته به سوخت فسیلی باشد، روزبه‌روز بعیدتر می‌شود.
نظرات بسته شده است.